حيوانات هم مانند انسان‌ها حشر دارند
تاریخ انتشار : سه شنبه ۶ خرداد ۱۳۹۳ ساعت ۰۸:۰۸
وبلاگ رهروان ولایت نوشت : پیمودن مسیر رشد و تعالی يكي از سنّت‌هاي آفرينش برای همه موجودات است و هر موجودي به سوي كمال مطلوب خویش در حركت است. بايد توجّه داشت كه كمال هر موجود، مناسب با خود او است؛ از جمله حيوانات که با مرگشان این كمال مطلوب متوقف نمی‌شود.
بر مبنای آموزه‌های قرآنی، حيوانات نيز مانند همه موجودات و همه ذرّات وجود، به سوي معاد در حركت بوده و همگام با تمامی نظام وجود و به عنوان قطعهاي از نظام هستي، در سير و حركت هستند.
حيوانات نیز، ابعاد خاص وجودي خود را دارند و داراي مسيرها و طرق مختلف و متنوع و در عين حال، حساب شده و منظم به سوی رشد و تعالی حتی بعد از مرگ هستند. در قرآن كريم، بعضي از آيات وجود دارد كه با صراحت به سير و حركت حيوانات و همه جنبندهها و پرندهها به سوي معاد و قيامت اشاره ميكند:
از جمله آیه 38 سوره انعام که می‌فرماید: «و َمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ يَطِيرُ بِجَنَاحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُكُمْ مَا فَرَّطْنَا فِي الْكِتَابِ مِنْ شَيْءٍ ثُمَّ إِلَي رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ؛[انعام/ 38] نيست هيچ جنبندهاي در زمين و نيست هيچ پرندهاي كه با دو بال خود پرواز ميكند، مگر اينكه همه آنها مانند شما انسان‌ها، امتها هستند و ما در كتاب تكوين، چيزي را بيحساب به وجود نياوردهايم و سپس همه اين جنبندهها و پرندهها، به سوي پروردگارشان محشور مي‌شوند».
اين آيه با صراحت كامل، همه انواع جنبندهها و پرندهها را حساب شده و داراي اجتماعات و مقررات و نظم خاص حاكم در اجتماعات آنها و نيز شعور و اراده و همچنين حركت و سير به سوي معاد و به سوي مبدأ متعال ميداند و با وجود صراحت خاص اين آيه در حشر همه حيوانات كه از جمله «ثُمَّ إِلَي رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ» بر ميآيد، هيچ گونه شبهه و ترديدي، در اصل حركت حيوان به سوي معاد، باقي نميماند. کما اینکه قرآن كريم ميفرمايد: «وَ اِذا الوُحُوشُ حُشِرَت؛[تكوير/ 5] و آنگاه که جانوران گرد آورده شوند».
اگرچه اين آيه دلالت خاصي بر حشر وحوش دارد؛ امّا تلویحاً اين حقيقت را ميرساند كه غير وحوش نيز محشور خواهند بود. البته نباید چنين فكر كرد كه در روز قيامت، رسيدن موجودات به مبدأ متعال، معناي واحدي دارد؛ يعني بطور مثال، رسيدن انسان به مبدأ متعال، با رسيدن موجودات ديگر به او فرق دارد.
آیت الله مکارم شیرازی می‌فرماید: از برخي آيات [تكوير/ 5] و روايات استفاده مي‌شود كه حيوانات هم مانند انسان‌ها حشر دارند و در روز قيامت، حاضر شده و در حدّ آگاهي و مسؤليت‌هايشان، حساب‌رسي مي‌شوند و هر كس به حق خود مي‌رسد، اگر در آيه 5 سوره تكوير، فقط نام حيوانات وحشي برده شده، يا به جهت غلبه است، يا به جهت ظلمي است كه حيوانات وحشي نسبت به بقيه حيوانات دارند. [1]
در روز قيامت نيز انسان‌ها بعد از حساب رسي يا وارد بهشت و يا جهنم مي‌شوند، ولي حيوانات، بهشت و جهنم ندارند؛ بلكه بعد از انتصاف و انتقام از يكديگر (مثلاً حيوان بي‌شاخ از حيوان شاخ‌دار به جهت ظلمي كه به او كرده است، انتقام مي‌گيرد) مي‌ميرند و خاك مي‌شوند. گياهان نيز بهشت و جهنمي ندارند و در همان دنيا به كمال لايق و شايسته خود رسيده اند[2]. [3]
بر مبنای آموزه‌های قرآنی، حيوانات نيز مانند همه موجودات و همه ذرّات وجود، به سوي معاد در حركت بوده و همگام با تمامی نظام وجود و به عنوان قطعهاي از نظام هستي، در سير و حركت هستند.
حيوانات نیز، ابعاد خاص وجودي خود را دارند و داراي مسيرها و طرق مختلف و متنوع و در عين حال، حساب شده و منظم به سوی رشد و تعالی حتی بعد از مرگ هستند. در قرآن كريم، بعضي از آيات وجود دارد كه با صراحت به سير و حركت حيوانات و همه جنبندهها و پرندهها به سوي معاد و قيامت اشاره ميكند:
از جمله آیه 38 سوره انعام که می‌فرماید: «و َمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ يَطِيرُ بِجَنَاحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُكُمْ مَا فَرَّطْنَا فِي الْكِتَابِ مِنْ شَيْءٍ ثُمَّ إِلَي رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ؛[انعام/ 38] نيست هيچ جنبندهاي در زمين و نيست هيچ پرندهاي كه با دو بال خود پرواز ميكند، مگر اينكه همه آنها مانند شما انسان‌ها، امتها هستند و ما در كتاب تكوين، چيزي را بيحساب به وجود نياوردهايم و سپس همه اين جنبندهها و پرندهها، به سوي پروردگارشان محشور مي‌شوند».
اين آيه با صراحت كامل، همه انواع جنبندهها و پرندهها را حساب شده و داراي اجتماعات و مقررات و نظم خاص حاكم در اجتماعات آنها و نيز شعور و اراده و همچنين حركت و سير به سوي معاد و به سوي مبدأ متعال ميداند و با وجود صراحت خاص اين آيه در حشر همه حيوانات كه از جمله «ثُمَّ إِلَي رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ» بر ميآيد، هيچ گونه شبهه و ترديدي، در اصل حركت حيوان به سوي معاد، باقي نميماند. کما اینکه قرآن كريم ميفرمايد: «وَ اِذا الوُحُوشُ حُشِرَت؛[تكوير/ 5] و آنگاه که جانوران گرد آورده شوند».
اگرچه اين آيه دلالت خاصي بر حشر وحوش دارد؛ امّا تلویحاً اين حقيقت را ميرساند كه غير وحوش نيز محشور خواهند بود. البته نباید چنين فكر كرد كه در روز قيامت، رسيدن موجودات به مبدأ متعال، معناي واحدي دارد؛ يعني بطور مثال، رسيدن انسان به مبدأ متعال، با رسيدن موجودات ديگر به او فرق دارد.
آیت الله مکارم شیرازی می‌فرماید: از برخي آيات [تكوير/ 5] و روايات استفاده مي‌شود كه حيوانات هم مانند انسان‌ها حشر دارند و در روز قيامت، حاضر شده و در حدّ آگاهي و مسؤليت‌هايشان، حساب‌رسي مي‌شوند و هر كس به حق خود مي‌رسد، اگر در آيه 5 سوره تكوير، فقط نام حيوانات وحشي برده شده، يا به جهت غلبه است، يا به جهت ظلمي است كه حيوانات وحشي نسبت به بقيه حيوانات دارند. [1]
در روز قيامت نيز انسان‌ها بعد از حساب رسي يا وارد بهشت و يا جهنم مي‌شوند، ولي حيوانات، بهشت و جهنم ندارند؛ بلكه بعد از انتصاف و انتقام از يكديگر (مثلاً حيوان بي‌شاخ از حيوان شاخ‌دار به جهت ظلمي كه به او كرده است، انتقام مي‌گيرد) مي‌ميرند و خاك مي‌شوند. گياهان نيز بهشت و جهنمي ندارند و در همان دنيا به كمال لايق و شايسته خود رسيده اند[2]. [3]
