معلم و ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی
اجتماع نوشت
تاریخ انتشار : جمعه ۱۷ مرداد ۱۳۹۳ ساعت ۰۸:۲۰
‹سبک زندگی› چیست؟
مفهوم «سبک زندگی» از جمله مفاهیم علوم اجتماعی و علم جامعه شناسی و مردم شناسی است که اخیراً و در دهه اخیر بسیار مورد توجه عالمان علوم اجتماعی و مدیران فرهنگی قرار گرفته است؛ سبک زندگی معنایی است که از به هم تنیدگی و پیوند و نظام وارگی و شبکه ای بودن عوامل متعددی که در شیوه های زندگی یا اقلیم های زیستن انسان تأثیر می گذارند، به وجود آمده است.
تقریباً در اکثر تعریف های سبک زندگی می توان دو مفهوم را یافت که در تعریف سبک زندگی در نظر گرفته شده است؛ و در واقع هر دو مفهوم هم، به واژه «سبک» باز می گردد: اول، مفهوم وحدت و جامعیت و دوم، مفهوم تمایز و تفارق. به این معنی که سبک زندگی حاکی از مجموعه عوامل و عناصری است که کم و بیش به طور نظام مند با هم ارتباط داشته و یک شاکله کلی فرهنگی و اجتماعی را پدید می آورند. همین پیوستگی، اتحاد و نظام مندی این کُل را از کُل های دیگر متمایز می کند. وجود کلماتی همچون الگو، نظام مندی، کلیت، هویت و تمایز در بیانات اخیر رهبر فرزانه انقلاب نیز حاکی از همین مطلب است و به همین دلیل است که امروز از دو مدل و الگوی متمایز و متفاوت سبک زندگی اسلامی و غربی سخن می گوییم. واژگان مترادف سبک زندگی اسلامی: سبک زندگی شیعی، ارزشی، ایدئولوژیک، جهادی، انقلابی، دینی و تعابیر معادل سبک زندگی غربی: سبک زندگی اروپایی، مسیحی، آمریکایی و وسترنیزه می باشد اما آن چه در تعریف های سبک زندگی، جلوه گر می شود آن است که این تعریف قرابت بسیاری با مفهوم هویت پیدا می کند اما با این تفاوت که علاوه بر هویت، مناسبات و رفتارهای عینی و واقعی زندگی را نیز شامل می شود و می توان مثالها و مصداقهایی از زندگی واقعی را شاهد آورد که رهبر انقلاب نیز به بیش از بیست مورد از آنها اشاره کردند
با توجه به مقدمه فوق و بر اساس آنچه كه در سند تحول بنيادين آموزش و پرورش به عنوان نقشه راه ذكر شده است ، ترویج سبک زندگی پایدار اسلامی – ایرانی در مدارس و ارتقاء مهارت های فردی و اجتماعی دانش آموزان به منظور دست یابی به مبانی زندگی پایدار از اولویت های راهبردی معاونت پرورشی و فرهنگی است .
به منظور تحقق این هدف ، راهکارهای اجرایی سبک زندگی پایدار متناسب با برنامه ها و فضای مدارس به شرح زیر پیشنهاد می شود :
الف : محبت و عشق به اهل بیت ( ع ) :
1- برگزاری مراسم های مذهبی مناسب با اعیاد و وفیات ائمه اطهار ( ع )
2- نصب احادیث و بیانات ائمه اطهار در قالب های هنری در سالن های مدارس
3- دیوار نویسی مدارس با مضامین احادیث و روایات ائمه اطهار ( ع )
4- برگزاری مسابقات فرهنگی و هنری پیرامون مضامین نهج البلاغه و صحیفه سجادیه
5- برگزاری پرسمان های دانش آموزی با محوریت تبیین نهضت عاشورا
6- برگزاری نمایشگاه های معرفی زندگی ائمه اطهار ( ع )
7- تقدیر و تکریم دانش آموزان و هکاران سادات در مدارس
8- تقدیر از دانش آموزان دارای اسامی همنام ائمه اطهار ( ع )
9- تبیین نقش توسل و شفاعت در زندگی فردی برای دانش آموزان توسط دبیران معارف اسلامی متناسب با مقاطع تحصیلی و جنسیت
10- مصداق سازی و شاخص سازی رفتار اجتماعی دانش آموزان با سیره ائمه اطهار ( ع )
11- برگزاری نماز جماعت با حضور حداکثری دانش آموزان و همکاران بدون اجبار و صرفا بر اساس جذاب سازی اقامه نماز جماعت
12- برگزاری اردوهای زیارتی به مقصد بقاع متبرکه
13- دیدار با مراجع معظم تقلید و ائمه جمعه و جماعت
ب : فرهنگ کار جمعی :
1- تقویت و توسعه تشکل های دانش آموزی در مدارس
2- تقویت و حمایت از فعالیت های شورای دانش آموزی مدارس
3- تقویت و توسعه فعالیت های گروهی هنری ( گروه سرود ، گروه نمایش ، نقاشی همگانی ، کتابت گروهی قرآن و...)
4- تشکیل گروه های ورزشی
5- تشکیل انجمن های کلاسی با تاکید بر تولید فرآورده های آموزشی و تربیتی
6- نظافت گروهی یا کلاسی مدرسه در روزهای پنجشنبه
7- اجرای پروژه های علمی و فرهنگی گروهی توسط دانش آموزان هر کلاس
8- تفویض فعالیت های تربیتی مدرسه به گروه ها ، انجمن ها و تشکل ها
9- برگزاری جلسات و همایش های علمی و توجیهی پیرامون کارکردهای کار گروهی در مدارس
10- درخواست و الزام دبیران و مربیان به اجرای فعالیت های آموزشی گروهی کلاسی
ج : روابط اجتماعی ، حقوق متقابل و انضباط اجتماعی :
1- تهیه و تدوین منشور حقوق دانش آموز و نصب در مدرسه
2- تهیه و تدوین مقررات آموزشی مدرسه و نصب در تابلو اعلانات
3- برگزاری جلسات و همایش های کاربردی حقوق فردی و متقابل در مدرسه
4- برگزاری جلسات انجمن اولیاء و مربیان به منظور تبیین حقوق متقابل فرزندان و اولیاء
5- تهیه و تدوین انتظارات و فعالیت های تشکل های دانش آموزی در مدارس
6- برگزاری اردوها و بازدید های گروهی از مراکز قانون گذاری به منظور آشنایی با حقوق اجتماعی
7- برگزاری مسابقه از مبانی قانون اساسی جمهوری اسلامی متناسب با مقاطع تحصیلی دانش آموزی
8- تشکیل و حمایت از انجمن امر به معروف و نهی از منکر دانش آموزی
9- توسعه و تقویت فعالیت شوراهای دانش آموزی و ترغیب دانش آموزان به مشارکت اجتماعی در مدرسه
10- توسعه و تعمیق فرهنگ احترام و تکریم بزرگسالان در میان دانش آموزان
11-تهیه و نصب صندوق پیشنهادات و انتقادات دانش آموزی
12-شاخص سازی و معرفی معیارهای دانش آموز قانون مدار مدرسه
13- تقدیر از دانش آموزان منضبط و قانون مدار مدرسه
د : پوشش اسلامی و ایرانی :
1- طراحی و معرفی الگوهای پوشش اسلامی و ایرانی با تاکید بر جاذبه های دانش آموزی در مدارس
2- برگزاری مسابقه های طراحی و دوخت لباس دانش آموز ایرانی در مدارس دخترانه
3- تهیه و تدوین مقررات و معیارهای پوشش اسلامی و ایرانی در مدارس ویژه دانش آموزان و معلمان
4- برگزاری جلسات و همایش های علمی و توجیهی ضرورت استفاده از پوشش اسلامی و ایرانی با حضور کارشناسان متخصص و محبوب
5- برگزاری جلسات انجمن اولیاء و مربیان با محوریت پوشش اسلامی و ایرانی
6- برگزاری جشنواره مد و لباس اسلامی و ایرانی در سطح منطقه ویژه دانش آموزان مدارس دخترانه
7- طراحی و معرفی انواع چادرهای کاربردی دانش آموزی
8- ترغیب و تشویق دانش آموزان به استفاده از چادر به عنوان حجاب برتر اسلامی و ایرانی
9- معرفی الگوهای پوشش بومی و محلی و حمایت از استفاده از آن ها توسط دانش آموزان در برنامه های خاص
10- برگزاری جشنواره انتخاب دانش آموزان برتر در ترویج و استفاده از پوشش اسلامی و ایرانی
11- تقدیر از همکاران و دست اندرکاران فعال در ترویج فرهنگ عفاف و حجاب
12- برگزاری اردو و بازدید های گروهی از مراکز تهیه و تولید البسه اسلامی و ایرانی
13- برگزاری نمایشگاه های سیار الگوهای پوشش اسلامی و ایرانی
ه : تغذیه و سفره ایرانی :
1- معرفی آداب و سنت های تغذیه بومی و محلی در مدارس به شیوه های مقتضی
2- برگزاری دوره های آشپزی غذاهای سنتی ویژه دانش آموزان در مدارس دخترانه
3- تشکیل بوفه سالم با ارائه غذاهای اصیل ایرانی در مدارس
4- تهیه و تدوین آداب تغذیه در اسلام و توزیع در مدارس
5- برگزاری جشنواره طبخ غذاهای سنتی و بومی با مشارکت اولیاء و دانش آموزان در مدارس
6- معرفی نوشیدنی ها ی دارویی و سنتی ایرانی به دانش آموزان
7- برگزاری زنگ تغذیه سالم در مدارس با مشارکت اولیاء دانش آموزان
8- تهیه و تدوین برنامه غذایی ویژه ایام امتحانات با تاکید بر غذاهای سنتی ایرانی و با مشارکت اولیاء دانش آموزان
9- تلاش برای تغییر نگرش دانش آموزان نسبت به حفظ حرمت نان
10- برگزاری دوره های آموزشی معرفی ارزش های غذایی مواد سفره ایرانی ویژه اولیاء دانش آموزان
11- معرفی سیره و سنت ائمه اطهار ( ع ) و مفاخر دینی پیرامون تغذیه
12- معرفی راهکارهای علمی و اسلامی به منظور جلوگیری از چاقی به دانش آموزان
13- برگزاری مسابقات فرهنگی و هنری با موضوع سفره ایرانی
14- برگزاری اردوها و بازدید های گروهی از مراکز تهیه و تولید مواد خوراکی سالم
و : اوقات فراغت و تفریح های سالم :
1- برنامه ریزی برای غنی سازی اوقات فراغت حین تحصیل و فراغت از تحصیل دانش آموزان
2- تهیه و تدوین و طراحی فعالیت های جذاب و هدفمند فوق برنامه متناسب با مقاطع تحصیلی و جنسیت دانش آموزان
3- تشکیل گروه ها و انجمن های دانش آموزی به منظوز نیاز سنجی برنامه ای دانش آموزان
4- برگزاری جلسات و پرسمان های دانش آموزی به منظور تبیین فعالیت های فوق برنامه مدرسه
5- برگزاری جلسات هم اندیشی اولیاء با تاکید بر ارائه الگوهای تفریح سالم ویژه دانش آموزان
6- توسعه و تقویت فعالیت های تشکل های دانش آموزی در مدارس
7- توسعه و تقویت آموزش مهارت های فردی و گروهی در مدارس
8- شاخص سازی و استاندارد سازی برگزاری اردوها و بازدید های دانش آموزی در تمام دوره ها
9- برگزاری مستمر اردوها و بازدید های دانش آموزی در مدارس
10- تنوع بخشی به فعالیت های فوق برنامه ای مدرسه متناسب با نیاز دانش آموزان
11- برگزاری و اجرای طرح یک روز مدرسه در اردوگاه
12- تقویت ارتباط و تعامل مدرسه با نهادها و سازمان های فرهنگی و هنری
13- بهره برداری حداکثری از ظرفیت روزهای پنجشنبه در مدارس
ز : اقتصاد ، کار و اشتغال :
1- معرفی مشاغل بومی و محلی متناسب با سن ، جنسیت و مقطع تحصیلی دانش آموزان
2- تهیه ، تدوین و توزیع نگرش های اسلام به کار و اشتغال در میان دانش آموزان
3- تبیین معایب و اثرات منفی احتکار ، ربا ، گرانفروشی و ...برای دانش آموزان
4- دعوت از اولیاء دانش آموزان که در حوزه کار و اشتغال ، فعالیت کلان دارند
5- معرفی کار آفرینان برتر منطقه و استان به دانش آموزان
6- برگزاری جشنواره ابتکارات و خلاقیت های دانش آموزی
7- تلاش برای ایجاد نگرش در دانش آموزان مبنی بر اینکه ( دانش آموزی نیز یک شغل است )
8- برگزاری سلسله جلسات پرسمان دانش آموزی با تاکید بر ویژگی های اقتصاد اسلامی
9- ترغیب دبیران به القاء ضرورت کار و تلاش مضاعف به دانش آموزان در کلاس
10- برگزاری جشنواره تولید فرآورده های بومی و سنتی دانش آموزان
11- برگزاری جشنواره تولید صنایع دستی با مشارکت اولیاء و دانش آموزان
12- تشکیل انجمن کارآفرینان برتر مدرسه
13- الزام دبیران به ارائه پروژه های علمی و کاربدی به دانش آموزان
14- تقدیر از دانش آموزان مولد
15- تقدیر از مادران سرپرست خانوار در مدارس دخترانه
16- برگزاری اردو و بازدید های گروهی از مراکز مولد
17- برگزاری نمایشگاه های معرفی مشاغل
18- ایجاد نمایشگاه دست ساخته های دانش آموزی در مدارس
ح : زن ، ازدواج و زندگی پایدار :
1- برگزاری کلاس ها و دوره های آموزش مهارت های زندگی مشترک ویژه دانش آموزان مقطع متوسطه دختر
2- برگزاری کلاس ها و دوره های آموزشی و توجیهی به منظور ایجاد نگرش مثبت پیرامون زندگی پایدار در مدارس دخترانه
3- برگزاری جلسات و همایش های علمی ویژه اولیاء دانش آموزان دختر پیرامون بایسته های ازدواج
4- تهیه ، تدوین و توزیع نگرش های اسلامی و ایرانی پیرامون زندگی پایدار در مدارس
5- تبیین سیره و سنت ائمه اطهار ( ع ) و مفاخر دینی و اجتماعی پیرامون زندگی پایدار در مدارس مقطع متوسطه
6- معرفی ویژگی های زندگی حضرت زهرا ( س ) و حضرت علی ( ع ) به دانش آموزان
7- برگزاری دوره های مشاوره جنسی ویژه دانش آموزان در معرض ازدواج در مناطق خاص
8- برگزاری دوره های مشاوره ای ویژه انتخاب رشته شغلی ویژه دانش آموزان دختر
9- معرفی زنان موفق و تاثیر گزار به دانش آموزان
10- تقویت و توسعه برنامه ها و فعالیت های مشاوره ای مدارس با تاکید بر ارتقاء بینش دانش آموزان دختر
11- حمایت مشاوره ای از دانش آموزان دختر در معرض خطر با هماهنگی هسته مشاوره منطقه
12- اجرای غربالگری سلامت با مشارکت مراکز بهداشتی درمانی در مدارس متوسطه دختران
13- برگزاری مسابقه های فرهنگی و هنری با محوریت زندگی پایدار
14- دیدار با پدر بزرگ ها و مادر بزرگ های موفق دانش آموزان و معرفی ایشان به عنوان نماد های زندگی پایدار منطقه
15- برگزاری جشنواره ها و نمایشگاه های چند منظوره آموزشی و توجیهی با عنوان زندگی پایدار
16-بسط و تقویت فعالیت تشکل های دانش آموزی با تاکید بر ارائه مهارت های فردی و اجتماعی در مدرسه
