اقتصاد و فرهنگ در کلام حضرت امام خمینی(ره)
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۱۴ خرداد ۱۳۹۳ ساعت ۱۵:۱۲
به گزارش ایلام بلاگر :
سال 1393 با عنوان"اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی" توسط مقام معظم رهبری نام گذاری گردید.
اکنون و در آستانه ی 14 خرداد سالروز رحلت حضرت امام خمینی(ره) بر آن شدیم تا دو مقوله اقتصاد و فرهنگ را از دیدگاه بنیان گذار جمهوری اسلامی مرور نماییم و به اهمیت بیش از پیش این دو مقوله پی ببریم.
اقتصاد
اقتصاد یکی از موضوعات مهمی است که حضرت امام (ره) بارها در سخنرانی ها خود بر آن تاکید داشته و استقلال اقتصادی را به عنوان یک ضرورت مورد تاکید قرار داده تا آنجا که ایشان دستیابی به استقلال اقتصادی حتی با تحمل هزینه اجتماعی محاصره اقتصادی را سودمند می دانند.
«این محاصره اقتصادی را که خیلی از آن می ترسند،من یک هدیه ای می دانم برای کشور خودمان؛برای اینکه محاصره اقتصادی معنایش این است که مایحتاج ما را به ما نمی دهند،وقتی که مایحتاج را به ما ندادند خودمان می رویم دنبالشمهم این است که ما بفهمیم که دیگران به ما چیزی نمی دهند،ما خودمان باید تهیه کنیم» صحیفه امام،ج 14 ،ص 115 و 116
«شما حالا باید از اول شروع کنید و قصدتان بر این باشد که خودتان مستقل در همه چیز باشید،در فرهنگ مستقل باشید در صنعت مستقل باشید،در زراعت مستقل باشید.وقتی که بنای براین معنا گذاشتید و با این عزم وارد میدان شدید می توانید که کشور خودتان را نجات بدهید و کشور خودتان را مستقل کنید و بیمه کنید استقلال کشور خودتان را برای همیشه» صحیفه امام،ج 14،ص 246
«باید زحمت بکشیم تا در همه جناحها خودکفا باشیم.امکان ندارد که استقلال به دست بیاید قبل از اینکه استقلال اقتصادی داشته باشیم.» صحیفه امام ،ج 10،ص 433
«چنانچه امروز وفا دارید در وفاداری استقامت کنید که شما را وکشور و ملت شما را از ننگ وابستگیها و پیوستگیها به قدرتهایی که همه شما را جز برای بردگی خویش نمی خواهند و کشور و ملت عزیزتان را عقب مانده و بازار مصرف و زیر بار ننگ ستم پذیری نگه میدارند نجات می دهد و زندگی شرافتمندانه را ولو با مشکلات بر زندگانی ننگین بردگی اجانب ولو با رفاه حیوانی ترجیح دهید.» صحیفه امام،جلد 21 ،ص433 وصیت نامه سیاسی- الهی حضرت امام از فحوای کلام امام می توان دریافت که ضرورت استقلال اقتصادی برای ایشان تا آنجا حائز اهمیت است که استقلال کشور را نجات کشور در تمام زمینه ها به ویژه در عرصه های اقتصادی وصنعتی می دانند و به دور از هر نوع تعارف می فرمایند:«من دست و بازوی همه کسانی که بی ادعا و مخلصانه در صدد استقلال و خودکفایی کشورندرا می بوسم»(صحیفه امام،ج 21،ص 233)این سخن و سخنان دیگری که مجال ذکر تمام آنها نیست هر یک به نوعی زوایایی از اندیشه های امام راحل درباره ضرورت استقلال اقتصادی و تلاش فراگیر آحاد ملت برای دستیابی به این امر خطیر را آشکار می سازد.
فرهنگ
چشم ریزبین و ژرفانگر امام خمینی(ره) نیز به عنوان یک «روحانی سیاستمدار» و یک «سیاستمدار روحانی» از همان ابتدا بر «فرهنگ و نقش بی بدل آن» در پیشرفت جامعه افکنده شده بود.
از نظر ایشان، به رغم نقش مؤثری که اقتصاد و سیاست می تواند در تحول جامعه ایفاء کند، هرگز قابل مقایسه با نقش محوری و بنیادینی که فرهنگ در این مورد دارد، نیست.
در انـدیشة امام راحـــل (ره)، فرهنگ از گستره‌ای عمیق برخوردار است که در حـــوزه آن، همه رفتارها و نگـــــرش‌ها تعریف می‌شوند.
امام(ره) فرهنگ را کارخانه آدم‌سازی می‌داند:
((فرهنگ یک کارخانه آدم‌سازی است… فرهنگ سایه‌ای است از نبوت ( صحفیة نور، ج ۶، ۲۳۶ـ۲۳۷
«درباره فرهنگ هر چه گفته شود کم است. میدانید و میدانیم اگر انحرافی در فرهنگ یک رژیم پیدا شود و همه ارگانها و مقامات آن رژیم در صراط مستقیم انسانی و الهی پایبند باشند و بر استقلال و آزادی ملت از قیود شیطان عقیده داشته باشند و آن را تعقیب کنند و ملت نیز به تعبیت از اسلام و خواستههای ارزنده آن پایبند باشند دیری نخواهد کشید که انحراف فرهنگی بر همه غلبه کند و همه را خواهی نخواهی به انحراف کشاند ونسل آتیه را آن چنان کند که انحراف بصورت زیبا و مستقیم را راه نجات بداند و اسلام انحرافی را به جای اسلام حقیقی بپذیرد و بر سر خود و کشور آن آورد که در طول ستمشاهی و خصوصاً پنجاه سال سیاه بر سر کشور آمد.» سخنرانی در تاریخ ۲۲/۱۱/۶۱
«فرهنگ مبدأ همه خوشبختي‌ها و بدبختي‌هاي ملت است... آن چيزى كه ملت‌ها را مي سازد فرهنگ صحيح است... اگر فرهنگ درست بشود يك مملكت اصلاح مي شود» صحيفه نور، ج15.ص16.
«راس همه اصلاحات اصلاح فرهنگ است، و نجات جوانهاى ما از اين وابستگى به غرب. مقدار صدمهاى كه ايران از متفكرين و متجددين فرنگ رفته خوده است، از هيچ كس نخورده است. كمال تاسف است كه كشور ما كه حقوق اسلامى و قضاى اسلامى و فرهنگ اسلامى دارد، اين فرهنگ را، اين حقوق را ناديده گرفته است و دنبال غرب رفته است. تا اين مغز استعمارى را ما عوض نكنيم، يك مغز استقلالى جايش نگذاريم نمىتوانيم اين مملكت را اداره كنيم.» بيانات امام خميني در 18/8/58
«اگر فرهنگ ناصالح شد، این جوانهایی که تربیت می شوند به این تربیتهای فرهنگ ناصالح، اینها در آتیه فساد ایجاد می کنند ... وقتی فرهنگ فاسد شد، جوانهای ما که زیربنای تاسیس همه چیز هستند، از دست ما می روند و انگل بار می آیند» آئین انقلاب اسلامی: گزیده ای از اندیشه های حضرت امام خمینی (ره)»; مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (ره)،
سال 1393 با عنوان"اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی" توسط مقام معظم رهبری نام گذاری گردید.
اکنون و در آستانه ی 14 خرداد سالروز رحلت حضرت امام خمینی(ره) بر آن شدیم تا دو مقوله اقتصاد و فرهنگ را از دیدگاه بنیان گذار جمهوری اسلامی مرور نماییم و به اهمیت بیش از پیش این دو مقوله پی ببریم.
اقتصاد
اقتصاد یکی از موضوعات مهمی است که حضرت امام (ره) بارها در سخنرانی ها خود بر آن تاکید داشته و استقلال اقتصادی را به عنوان یک ضرورت مورد تاکید قرار داده تا آنجا که ایشان دستیابی به استقلال اقتصادی حتی با تحمل هزینه اجتماعی محاصره اقتصادی را سودمند می دانند.
«این محاصره اقتصادی را که خیلی از آن می ترسند،من یک هدیه ای می دانم برای کشور خودمان؛برای اینکه محاصره اقتصادی معنایش این است که مایحتاج ما را به ما نمی دهند،وقتی که مایحتاج را به ما ندادند خودمان می رویم دنبالشمهم این است که ما بفهمیم که دیگران به ما چیزی نمی دهند،ما خودمان باید تهیه کنیم» صحیفه امام،ج 14 ،ص 115 و 116
«شما حالا باید از اول شروع کنید و قصدتان بر این باشد که خودتان مستقل در همه چیز باشید،در فرهنگ مستقل باشید در صنعت مستقل باشید،در زراعت مستقل باشید.وقتی که بنای براین معنا گذاشتید و با این عزم وارد میدان شدید می توانید که کشور خودتان را نجات بدهید و کشور خودتان را مستقل کنید و بیمه کنید استقلال کشور خودتان را برای همیشه» صحیفه امام،ج 14،ص 246
«باید زحمت بکشیم تا در همه جناحها خودکفا باشیم.امکان ندارد که استقلال به دست بیاید قبل از اینکه استقلال اقتصادی داشته باشیم.» صحیفه امام ،ج 10،ص 433
«چنانچه امروز وفا دارید در وفاداری استقامت کنید که شما را وکشور و ملت شما را از ننگ وابستگیها و پیوستگیها به قدرتهایی که همه شما را جز برای بردگی خویش نمی خواهند و کشور و ملت عزیزتان را عقب مانده و بازار مصرف و زیر بار ننگ ستم پذیری نگه میدارند نجات می دهد و زندگی شرافتمندانه را ولو با مشکلات بر زندگانی ننگین بردگی اجانب ولو با رفاه حیوانی ترجیح دهید.» صحیفه امام،جلد 21 ،ص433 وصیت نامه سیاسی- الهی حضرت امام از فحوای کلام امام می توان دریافت که ضرورت استقلال اقتصادی برای ایشان تا آنجا حائز اهمیت است که استقلال کشور را نجات کشور در تمام زمینه ها به ویژه در عرصه های اقتصادی وصنعتی می دانند و به دور از هر نوع تعارف می فرمایند:«من دست و بازوی همه کسانی که بی ادعا و مخلصانه در صدد استقلال و خودکفایی کشورندرا می بوسم»(صحیفه امام،ج 21،ص 233)این سخن و سخنان دیگری که مجال ذکر تمام آنها نیست هر یک به نوعی زوایایی از اندیشه های امام راحل درباره ضرورت استقلال اقتصادی و تلاش فراگیر آحاد ملت برای دستیابی به این امر خطیر را آشکار می سازد.
فرهنگ
چشم ریزبین و ژرفانگر امام خمینی(ره) نیز به عنوان یک «روحانی سیاستمدار» و یک «سیاستمدار روحانی» از همان ابتدا بر «فرهنگ و نقش بی بدل آن» در پیشرفت جامعه افکنده شده بود.
از نظر ایشان، به رغم نقش مؤثری که اقتصاد و سیاست می تواند در تحول جامعه ایفاء کند، هرگز قابل مقایسه با نقش محوری و بنیادینی که فرهنگ در این مورد دارد، نیست.
در انـدیشة امام راحـــل (ره)، فرهنگ از گستره‌ای عمیق برخوردار است که در حـــوزه آن، همه رفتارها و نگـــــرش‌ها تعریف می‌شوند.
امام(ره) فرهنگ را کارخانه آدم‌سازی می‌داند:
((فرهنگ یک کارخانه آدم‌سازی است… فرهنگ سایه‌ای است از نبوت ( صحفیة نور، ج ۶، ۲۳۶ـ۲۳۷
«درباره فرهنگ هر چه گفته شود کم است. میدانید و میدانیم اگر انحرافی در فرهنگ یک رژیم پیدا شود و همه ارگانها و مقامات آن رژیم در صراط مستقیم انسانی و الهی پایبند باشند و بر استقلال و آزادی ملت از قیود شیطان عقیده داشته باشند و آن را تعقیب کنند و ملت نیز به تعبیت از اسلام و خواستههای ارزنده آن پایبند باشند دیری نخواهد کشید که انحراف فرهنگی بر همه غلبه کند و همه را خواهی نخواهی به انحراف کشاند ونسل آتیه را آن چنان کند که انحراف بصورت زیبا و مستقیم را راه نجات بداند و اسلام انحرافی را به جای اسلام حقیقی بپذیرد و بر سر خود و کشور آن آورد که در طول ستمشاهی و خصوصاً پنجاه سال سیاه بر سر کشور آمد.» سخنرانی در تاریخ ۲۲/۱۱/۶۱
«فرهنگ مبدأ همه خوشبختي‌ها و بدبختي‌هاي ملت است... آن چيزى كه ملت‌ها را مي سازد فرهنگ صحيح است... اگر فرهنگ درست بشود يك مملكت اصلاح مي شود» صحيفه نور، ج15.ص16.
«راس همه اصلاحات اصلاح فرهنگ است، و نجات جوانهاى ما از اين وابستگى به غرب. مقدار صدمهاى كه ايران از متفكرين و متجددين فرنگ رفته خوده است، از هيچ كس نخورده است. كمال تاسف است كه كشور ما كه حقوق اسلامى و قضاى اسلامى و فرهنگ اسلامى دارد، اين فرهنگ را، اين حقوق را ناديده گرفته است و دنبال غرب رفته است. تا اين مغز استعمارى را ما عوض نكنيم، يك مغز استقلالى جايش نگذاريم نمىتوانيم اين مملكت را اداره كنيم.» بيانات امام خميني در 18/8/58
«اگر فرهنگ ناصالح شد، این جوانهایی که تربیت می شوند به این تربیتهای فرهنگ ناصالح، اینها در آتیه فساد ایجاد می کنند ... وقتی فرهنگ فاسد شد، جوانهای ما که زیربنای تاسیس همه چیز هستند، از دست ما می روند و انگل بار می آیند» آئین انقلاب اسلامی: گزیده ای از اندیشه های حضرت امام خمینی (ره)»; مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (ره)،
