روابط فامیلی و خانوادگی در سیستان
تاریخ انتشار : دوشنبه ۲۵ شهريور ۱۳۹۲ ساعت ۱۱:۴۰
وبلاگ سیستان نگاه نوشت :
در همه جوامع روابط بین افراد به دو دسته نسبی و سببی تقسیم می شود.
روابط سببی روابطی است که دلیلی خارجی باعث به وجود آمده است مثلا ازدواج. و روابط نسبی روابطی است که خون باعث و موجد آن است.
انسان ها برای شناخت و درک بهتر جایگاه های هم نام هایی برای این روابط انتخاب کرده اند. که در سیستان نیز مانند اقوام دیگر این نام ها از قدیم الایام وجود دارد نام هایی که باعث شناخت بهتر ما از اطرافیان مان می شود و باعث شناخت بهتر اطرافیان مان و رابطه ما با آنها می شود.
کم یا زیاد بودن گستره این نام ها نشان از غنای فرهنگی یک قوم و همچنین اهمیت و جایگاه خانواده و اطرافیان در زندگی یک فرد دارد که در سیستان گستره این نام ها و روابط زیاد است.
برای درک این موضوع روابط سببی
و نسبی در سیستان را در زیر می آوریم.
روابط نسبی:
جد ور جو (jad var jad ): از بابا آدم تا سه نسل قبل را شامل می شود.
جد (jad): دو نسل قبل (پدر پدر بزرگ یا مادر مادر بزرگ)
ننه کلو (nana kalou): مادر بزرگ
باب کلو (bab kalou): پدر بزرگ
بی بی: خواهر مادر یا پدر بزرگ لازم به
ذکر است که پیرزنان فامیل نیز به این نام خوانده می شوند.
بپور (bapour): برادر مادر یا پدر بزرگ لازم به ذکر است که پیرمردان فامیل نیز به این نام خوانده می شوند.
موکه (moka) یا ننه (nana): مادر
بَبو (babo): بابا
عمکه (amaka): عمه
خلکه(khlaka): خاله
خالو(khalou): دایی
عمو: عمو
کنجه خلکه (kenje khlaka): دختر خاله
کنجه عمکه (kenje amaka): دختر عمه
پسه خلکه(pse khlaka): پسر خاله
پسه عمکه (pse amaka): پسر عمه( و در مورد پسر و دختر عمو و دایی هم همین نسبت برقرار است)
ده ده (dada): خواهر
له له (lala): برادر
روابط فامیلی و خانوادگی
خارزاده (kharzada): خواهر زاده
برزده (brazda): برادرزاده
نواسه (nvasa): نوه
ورنواس (varnvas): نتیجه
تا اینجا به رابطه های نسبی پرداختیم و حال رابطه های سببی
خوش(khosh): مادر زن یا شوهر
خاصر(khasar): پدر زن یا شوهر
خوشلوچه (khoshloucha): خواهر زن یا شوهر
خوصور زاده(خاصر زاده) (khosorzada): برادر زن یا شوهر
انوک(envak): جاری یا همسر برادر شوهر
امباق(aambagh): هوو
ام زلف(am zolf): باجناق
کاکا (kaka): شوهر خاله و شوهر عمه
موکه اَندَری (moke andari): نا مادری
بابه اندری (babe andari): نا پدری
مَچَتی ( machatti): دختر یا پسری که به فرزدخواندگی قبول می کنند…
کلوک (klok): دوست دختر یا دوست پسر
ﻟُﻨﺪَ (londa):معشوقه
در همه جوامع روابط بین افراد به دو دسته نسبی و سببی تقسیم می شود.
روابط سببی روابطی است که دلیلی خارجی باعث به وجود آمده است مثلا ازدواج. و روابط نسبی روابطی است که خون باعث و موجد آن است.
انسان ها برای شناخت و درک بهتر جایگاه های هم نام هایی برای این روابط انتخاب کرده اند. که در سیستان نیز مانند اقوام دیگر این نام ها از قدیم الایام وجود دارد نام هایی که باعث شناخت بهتر ما از اطرافیان مان می شود و باعث شناخت بهتر اطرافیان مان و رابطه ما با آنها می شود.
کم یا زیاد بودن گستره این نام ها نشان از غنای فرهنگی یک قوم و همچنین اهمیت و جایگاه خانواده و اطرافیان در زندگی یک فرد دارد که در سیستان گستره این نام ها و روابط زیاد است.
برای درک این موضوع روابط سببی
و نسبی در سیستان را در زیر می آوریم.
روابط نسبی:
جد ور جو (jad var jad ): از بابا آدم تا سه نسل قبل را شامل می شود.
جد (jad): دو نسل قبل (پدر پدر بزرگ یا مادر مادر بزرگ)
ننه کلو (nana kalou): مادر بزرگ
باب کلو (bab kalou): پدر بزرگ
بی بی: خواهر مادر یا پدر بزرگ لازم به
ذکر است که پیرزنان فامیل نیز به این نام خوانده می شوند.
بپور (bapour): برادر مادر یا پدر بزرگ لازم به ذکر است که پیرمردان فامیل نیز به این نام خوانده می شوند.
موکه (moka) یا ننه (nana): مادر
بَبو (babo): بابا
عمکه (amaka): عمه
خلکه(khlaka): خاله
خالو(khalou): دایی
عمو: عمو
کنجه خلکه (kenje khlaka): دختر خاله
کنجه عمکه (kenje amaka): دختر عمه
پسه خلکه(pse khlaka): پسر خاله
پسه عمکه (pse amaka): پسر عمه( و در مورد پسر و دختر عمو و دایی هم همین نسبت برقرار است)
ده ده (dada): خواهر
له له (lala): برادر
روابط فامیلی و خانوادگی
خارزاده (kharzada): خواهر زاده
برزده (brazda): برادرزاده
نواسه (nvasa): نوه
ورنواس (varnvas): نتیجه
تا اینجا به رابطه های نسبی پرداختیم و حال رابطه های سببی
خوش(khosh): مادر زن یا شوهر
خاصر(khasar): پدر زن یا شوهر
خوشلوچه (khoshloucha): خواهر زن یا شوهر
خوصور زاده(خاصر زاده) (khosorzada): برادر زن یا شوهر
انوک(envak): جاری یا همسر برادر شوهر
امباق(aambagh): هوو
ام زلف(am zolf): باجناق
کاکا (kaka): شوهر خاله و شوهر عمه
موکه اَندَری (moke andari): نا مادری
بابه اندری (babe andari): نا پدری
مَچَتی ( machatti): دختر یا پسری که به فرزدخواندگی قبول می کنند…
کلوک (klok): دوست دختر یا دوست پسر
ﻟُﻨﺪَ (londa):معشوقه
