نظــر امـام خامنــه ای دربـاره موسیــقی
تاریخ انتشار : شنبه ۳۰ شهريور ۱۳۹۲ ساعت ۰۸:۳۷
وبلاگ "جوان انقلابی" نوشت:
امروزه موسیقی یکی از مباحث مهم جامعه ماست، و اختلاف سلیقه های زیادی که در کشور ما وجود داره باعث شده که جوانان و بویژه جامعه موسیقی ما در این خصوص بلاتکلیف بمانند.
لذا در این زمینه توجهتون رو به یه پرسش و پاسخ (موسیقی از نگاه رهبری) جلب می کنیم.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پرسش : سؤال بنده از حضرتعالی این است که جدای از جنبه های فقهی، نظرتان به طور خاص در مورد قابلیت های اجتماعی موسیقی به عنوان یک هنر چیست و این که در جامعه امروزی ما، با مقتضیات امروزی ما، با مقتضیات جوان امروز ما، با نوگرایی هایی که جوان ما، با نوگرایی هایی که جوان ما طالب آن است، فکر می کنید موسیقی چه شرایطی باید داشته باشد؟
این که ما بگوییم موسیقی بهترین راه مقابله با تهاجم فرهنگی است، نه، من به این معتقد نیستم که موسیقی یک چنین کششی داشته باشد. بهتر است بگویم یکی از راه های مبارزه با تهاجم فرهنگی است. بله یکی از راه هاست. البته با شرایطی می تواند باشد، اما بهترین راهش را این نمی دانم. ببینید، در مورد موسیقی دو حرف وجود دارد :
یکی این که ببینیم اساسا مشخصه های موسیقی حلال و حرام چیست؛ و دیگر این که بیاییم: در مصداق، مرزهایی را مشخص کنیم تا به قول شما، جوانان بدانند که این یکی حرام و این یکی حلال است. البته این دومی کار آسانی نیست؛ کار دشواری است. که انسان از این اجراهای موسیقی های گوناگون –موسیقی خارجی، موسیقی ایرانی هم با انواع و اقسامش؛ با کلام، بی کلام- بخواهد یکی یکی اینها را مشخص کند؛ اما مشخصه های کلی‌یی دارد که آن را می شود گفت. البته من هم در جاهایی به بعضی از اشخاصی که دست اندرکار بودند، آنچه را که می توانستم و می دانسم، گفته ام؛ حالا هم مختصری برای شما عرض می کنم. ببینید، موسیقی اگر انسان را به بیکارگی و ابتذال و بی حالی و واخوردگی از واقعیت های زندگی و امثال اینها بکشاند، این موسیقی، موسیقی حلال نیست؛ موسیقی حرام است. موسیقی اگرچنان چه انسان را از معنویت، از خدا و از ذکر غافل کند، این موسیقی حرام است. موسیقی اگر انسان را به گناه و شهوترانی تشویق کند، این موسیقی حرام است، از نظر اسلام این است. موسیقی اگر این خصوصیات مضر و موجب حرمت را نداشته باشد، البته آن وقت حرام نیست. اینهایی که را که من گفتم، بعضی از آنها در موسیقی بی کلام و در سازهاست؛ بعضی هم حتی در کلمات است. یعنی ممکن است فرضا یک موسیقی ساده بی ضرری را اجرا کنند، لیکن شعری که در این موسیقی خوانده می شود، شعر گمراه کننده ای باشد؛ شعر تشویق کننده به بی بند و باری، به ولنگاری، به شهوترانی، به غفلت و این طور چیزها باشد؛ آن وقت حرام می شود.
بنابراین، آن چیزی که شاخص حرمت و حلیت در موسیقی است و نظر شریف امام هم در اواخر حیات مبارکشان – که آن نظریه را در باب موسیقی دادند – به همین مطلب بود، این است. موسیقی لهوی داریم ممکن است موسیقی – به اصطلاح فقهی اش – موسیقی لهوی باشد. «لهو» یعنی غفلت، یعنی دور شدن از ذکر خدا، دور شدن از معنویت؛ دور شدن از واقعیت های زندگی؛ دور شدن از کار و تلاش و فرو غلتیدن در ابتذال و بی بند و باری. این موسیقی می شود حرام. اگر این با کیفیت اجرا حاصل بشود، اگر با کلام حاصل بشود؛ فرقی نمی کند. شما می گویید زبان بین المللی. آن موسیقی ای که به قول خد شما مرزها را در نوردیده و در جاهایی پخش شده، آیا این لزوما موسیقی خوبی است؟ صرف این که یک موسیقی از مرز فلان کشور خارج شد و توانست به مثلا کشورهای مختلف برود و یک عده طرفدار پیدا کند، مگر دلیل خوب بودن موسیقی است؟ نه، به هیچ وجه. ممکن است یک موسیقی ای باشد که به شهوترانی و تحرکات و نشاط های شهوی جوانی تحریک می کند؛ طبیعی است که یک مشت جوانی که غفلت زده هستند، از این موسیقی خوششان می آید. هر جایی که در دنیا دستشان به این نوار بیفتد، از آن نوار استفاده می کنند. این دلیل خوب بودن موسیقی نیست. من نمی توانم به طور مطلق بگویم که موسیقی اصیل ایرانی موسیقی حلال است؛ نه، این طور نیست. بعضی خیال می کنند که مرز موسیقی حلال و حرام، موسیقی سنتی ایرانی و موسیقی غیر سنتی است؛ نه، این طوری نیست. آن موسیقی ای که منادیان دین و شرع همیشه در دوره های گذشته با آن مقابله می کردند و می گفتند حرام است، همان موسیقی سنتی ایرانی خودمان است که به شکل حرامی در دربارهای سلاطین، در نزد افراد بی بند و بار،در نزد افرادی که به شهوات تمایل داشتند و خوض در هشوات می کردند اجرا می شده؛ این همان موسیقی حرام است.
بنابراین، مرز موسیقی حرام و حلال، عبارت از ایرانی بودن، سنتی بودن، قدیمی بودن، کلاسیک بودن، غربی بودن یا شرقی بودن نیست؛ «مرز» آن چیزی است که من عرض کردم. این ملاک را می شود به دست شما بدهیم، اما این که ایا این نوار جزو کدام هاست این را من نمی توانم مشخص کنم. البته الآن دستگاه هایی هستند که دارند ممیزی می کنند؛ اما من خیلی هم اطمینان ندارم که این ممیزی ها صد در صد درست باشد. گاهی می آیند به ما می گویند که یک نوار بسیار بد یا مبتذلی را دارند به صورت مجاز پخش می کنند؛ گاهی هم ممکن است عکس این اتفاق بیفتد. من الآن نمی دانم واقعا این ممیزی ها چه قدر از روی واقع بینی و ضابطه مندی انجام می گیرد؛ اما آن چیزیکه من می توانم به شما – به عنوان یک جوان خوب و به عنوان کسی که مثل فرزندان خودم هستید – به عنوان نصیحت و نظر خودم بگویم، این است که عرض کردم. درنظرم می رسد که موسیقی می توانند گمراه کننده باشد، می تواند انسان را به شهوات دچار کند، می تواند انسان را غرق در ابتذال و فساد و پستی کند، می تواند هم این نباشد و می تواند عکس این باشد؛ مرز حلال و حرام این جاست. من امیدوارم که شما جوانان با این زاد و تقوا بتوانید وارد میدان بشوید و تولیدهایی داشته باشید که به معنای حقیقی کلمه هم خصوصیات موسیقی خوب و بلیغ را داشته باشد و به معنای حقیق تأثیرگذار مثبت باشد و حقیقتا جوانان و روح ها را، به صفا و به معنویت و به حقیقت رهنمون کند.
انتهای پیام/
امروزه موسیقی یکی از مباحث مهم جامعه ماست، و اختلاف سلیقه های زیادی که در کشور ما وجود داره باعث شده که جوانان و بویژه جامعه موسیقی ما در این خصوص بلاتکلیف بمانند.
لذا در این زمینه توجهتون رو به یه پرسش و پاسخ (موسیقی از نگاه رهبری) جلب می کنیم.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پرسش : سؤال بنده از حضرتعالی این است که جدای از جنبه های فقهی، نظرتان به طور خاص در مورد قابلیت های اجتماعی موسیقی به عنوان یک هنر چیست و این که در جامعه امروزی ما، با مقتضیات امروزی ما، با مقتضیات جوان امروز ما، با نوگرایی هایی که جوان ما، با نوگرایی هایی که جوان ما طالب آن است، فکر می کنید موسیقی چه شرایطی باید داشته باشد؟
این که ما بگوییم موسیقی بهترین راه مقابله با تهاجم فرهنگی است، نه، من به این معتقد نیستم که موسیقی یک چنین کششی داشته باشد. بهتر است بگویم یکی از راه های مبارزه با تهاجم فرهنگی است. بله یکی از راه هاست. البته با شرایطی می تواند باشد، اما بهترین راهش را این نمی دانم. ببینید، در مورد موسیقی دو حرف وجود دارد :
یکی این که ببینیم اساسا مشخصه های موسیقی حلال و حرام چیست؛ و دیگر این که بیاییم: در مصداق، مرزهایی را مشخص کنیم تا به قول شما، جوانان بدانند که این یکی حرام و این یکی حلال است. البته این دومی کار آسانی نیست؛ کار دشواری است. که انسان از این اجراهای موسیقی های گوناگون –موسیقی خارجی، موسیقی ایرانی هم با انواع و اقسامش؛ با کلام، بی کلام- بخواهد یکی یکی اینها را مشخص کند؛ اما مشخصه های کلی‌یی دارد که آن را می شود گفت. البته من هم در جاهایی به بعضی از اشخاصی که دست اندرکار بودند، آنچه را که می توانستم و می دانسم، گفته ام؛ حالا هم مختصری برای شما عرض می کنم. ببینید، موسیقی اگر انسان را به بیکارگی و ابتذال و بی حالی و واخوردگی از واقعیت های زندگی و امثال اینها بکشاند، این موسیقی، موسیقی حلال نیست؛ موسیقی حرام است. موسیقی اگرچنان چه انسان را از معنویت، از خدا و از ذکر غافل کند، این موسیقی حرام است. موسیقی اگر انسان را به گناه و شهوترانی تشویق کند، این موسیقی حرام است، از نظر اسلام این است. موسیقی اگر این خصوصیات مضر و موجب حرمت را نداشته باشد، البته آن وقت حرام نیست. اینهایی که را که من گفتم، بعضی از آنها در موسیقی بی کلام و در سازهاست؛ بعضی هم حتی در کلمات است. یعنی ممکن است فرضا یک موسیقی ساده بی ضرری را اجرا کنند، لیکن شعری که در این موسیقی خوانده می شود، شعر گمراه کننده ای باشد؛ شعر تشویق کننده به بی بند و باری، به ولنگاری، به شهوترانی، به غفلت و این طور چیزها باشد؛ آن وقت حرام می شود.
بنابراین، آن چیزی که شاخص حرمت و حلیت در موسیقی است و نظر شریف امام هم در اواخر حیات مبارکشان – که آن نظریه را در باب موسیقی دادند – به همین مطلب بود، این است. موسیقی لهوی داریم ممکن است موسیقی – به اصطلاح فقهی اش – موسیقی لهوی باشد. «لهو» یعنی غفلت، یعنی دور شدن از ذکر خدا، دور شدن از معنویت؛ دور شدن از واقعیت های زندگی؛ دور شدن از کار و تلاش و فرو غلتیدن در ابتذال و بی بند و باری. این موسیقی می شود حرام. اگر این با کیفیت اجرا حاصل بشود، اگر با کلام حاصل بشود؛ فرقی نمی کند. شما می گویید زبان بین المللی. آن موسیقی ای که به قول خد شما مرزها را در نوردیده و در جاهایی پخش شده، آیا این لزوما موسیقی خوبی است؟ صرف این که یک موسیقی از مرز فلان کشور خارج شد و توانست به مثلا کشورهای مختلف برود و یک عده طرفدار پیدا کند، مگر دلیل خوب بودن موسیقی است؟ نه، به هیچ وجه. ممکن است یک موسیقی ای باشد که به شهوترانی و تحرکات و نشاط های شهوی جوانی تحریک می کند؛ طبیعی است که یک مشت جوانی که غفلت زده هستند، از این موسیقی خوششان می آید. هر جایی که در دنیا دستشان به این نوار بیفتد، از آن نوار استفاده می کنند. این دلیل خوب بودن موسیقی نیست. من نمی توانم به طور مطلق بگویم که موسیقی اصیل ایرانی موسیقی حلال است؛ نه، این طور نیست. بعضی خیال می کنند که مرز موسیقی حلال و حرام، موسیقی سنتی ایرانی و موسیقی غیر سنتی است؛ نه، این طوری نیست. آن موسیقی ای که منادیان دین و شرع همیشه در دوره های گذشته با آن مقابله می کردند و می گفتند حرام است، همان موسیقی سنتی ایرانی خودمان است که به شکل حرامی در دربارهای سلاطین، در نزد افراد بی بند و بار،در نزد افرادی که به شهوات تمایل داشتند و خوض در هشوات می کردند اجرا می شده؛ این همان موسیقی حرام است.
بنابراین، مرز موسیقی حرام و حلال، عبارت از ایرانی بودن، سنتی بودن، قدیمی بودن، کلاسیک بودن، غربی بودن یا شرقی بودن نیست؛ «مرز» آن چیزی است که من عرض کردم. این ملاک را می شود به دست شما بدهیم، اما این که ایا این نوار جزو کدام هاست این را من نمی توانم مشخص کنم. البته الآن دستگاه هایی هستند که دارند ممیزی می کنند؛ اما من خیلی هم اطمینان ندارم که این ممیزی ها صد در صد درست باشد. گاهی می آیند به ما می گویند که یک نوار بسیار بد یا مبتذلی را دارند به صورت مجاز پخش می کنند؛ گاهی هم ممکن است عکس این اتفاق بیفتد. من الآن نمی دانم واقعا این ممیزی ها چه قدر از روی واقع بینی و ضابطه مندی انجام می گیرد؛ اما آن چیزیکه من می توانم به شما – به عنوان یک جوان خوب و به عنوان کسی که مثل فرزندان خودم هستید – به عنوان نصیحت و نظر خودم بگویم، این است که عرض کردم. درنظرم می رسد که موسیقی می توانند گمراه کننده باشد، می تواند انسان را به شهوات دچار کند، می تواند انسان را غرق در ابتذال و فساد و پستی کند، می تواند هم این نباشد و می تواند عکس این باشد؛ مرز حلال و حرام این جاست. من امیدوارم که شما جوانان با این زاد و تقوا بتوانید وارد میدان بشوید و تولیدهایی داشته باشید که به معنای حقیقی کلمه هم خصوصیات موسیقی خوب و بلیغ را داشته باشد و به معنای حقیق تأثیرگذار مثبت باشد و حقیقتا جوانان و روح ها را، به صفا و به معنویت و به حقیقت رهنمون کند.
انتهای پیام/
