وبلاگ
خورشید شیعه نوشت:
اضطراب، استرس، ناآرامی، افسردگی و ده ها امراض روحی دیگر، از جمله معضلاتی بوده و هستند که در هر عصری گریبان گیر افراد بشر بوده است. در این میان، معدود افرادی را شاید بتوان یافت که اسیر یکی از این حالات نباشند. از این رو پزشکان و محققان و حتی عالمان دینی هر یک سعی در درمان و ارائه ی راهکارهایی برای این گونه موارد داشته و دارند.
بهترین فرمولی که شاید در دهه ی اخیر به طور علمی و تجربی برای همگان با انجام یکسری آزمایشات، آشکار شد، این بود که، اصوات در ایجاد آرامش و رفع اضطراب از انسان ها بسیار می تواند تاثیر گذار باشد.
پروفسور « ماسارو ایموتو» (Masaru Emoto) که یک محقق ژاپنی هست، یکی از این افراد است، که با انجام یک سری آزمایشات و ایجاد صوت های مختلف بر روی آب، و با انجماد سریع آب، متوجه ی این مطلب شد که اصوات با توجه به خصوصیاتی که دارند، هر یک اثر خاص بر خود را بر مولکول های آب می گذارند، که البته در کشور خودمان نیز آزمایشات مشابه این آزمایش نیز انجام گرفت.
از جمله ی اصواتی که در این آزمایش بر روی مولکول آب، امتحان شد، صوت قرآن بود.
محققان متوجه این امر شدند، زمانی که صوت قرآن بر آب پخش می شود مولکول های آب، در بهترین و منظم ترین حالت ممکن قرار می گیرند، به طوری که هیچ یک از اصوات قادر به چنین اثری نیستند.
از آنجا که دو سوم از بدن انسان، را آب تشکیل داده، تاثیر گذاری آن بر انسان نیز مشهود است.
با علنی شدن نتایج این آزمایش بود که معنای این آیه بصورت کامل تری برای ما مسلمانان مشخص شد:
« وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاء وَرَحْمَةٌ لِّلْمُۆْمِنِینَ وَلاَ یَزِیدُ الظَّالِمِینَ إَلاَّ خَسَارًا [الإسراء : ۸۲] و از قرآن آنچه را که براى مۆمنین شفا و رحمت است فرو مىفرستیم (شفا از امراض معنوى و اجتماعى) و بر ستمکاران جز زیان (روحى و اجتماعى) نمىافزاید.»
دو نکته ی مهم در این آیه:
نکته ی اول:
همانطور که در آیه ی شریفه نیز به آن اشاره شده است؛ قرآن کریم از هر جهت شفاء برای مومنین است، از سویی به واسطه ی استدلال های آن، رکود فکری افراد را شفا می دهد و از سویی موعظه های آن، قساوت قلب را و از سوی دیگر آهنگ و فصاحتش سبب زدودن اضطراب و افسردگی می گردد.[برگرفته از تفاسیر نور و نمونه]
پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله:هر کس قرآن را بشنود ، خداوند به ازاى هر حرفى ، یک حسنه براى او مىنویسد و در زمره کسانى که قرآن مىخوانند و [از درجات و پلّههاى بهشت ]بالا مىروند، محشور مىگردد
نکته ی دوم:
شفا بودن قرآن فقط برای کسانی است که ایمان آورده و جزء ظالمین نباشند؛ که البته میزان ایمان شنونده ی آن نیز، در میزان کسب آرامش از قرآن کریم بسیار موثر است و همچنین عدم ایمان به آن نیز نتیجه ی عکس می دهد:
«إِنَّمَا الْمُۆْمِنُونَ الَّذِینَ إِذَا ذُکِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَإِذَا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِیمَانًا وَعَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ [ انفال/۲] مۆمنان تنها کسانى هستند که چون یاد خدا به میان آید دلهایشان مىترسد، و چون آیات او بر آنان خوانده شود بر ایمانشان مىافزاید، و همواره بر پروردگارشان توکّل مىکنند.»
و در مقابل کسانی که ایمان به خدا ندارند هیچ بهره و آرامش و افزایش ایمانی را از استماع آیات نخواهند داشت:
«وَ إِذَا مَا أُنزِلَتْ سُورَةٌ فَمِنْهُم مَّن یَقُولُ أَیُّکُمْ زَادَتْهُ هَـذِهِ إِیمَانًا فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُواْ فَزَادَتْهُمْ إِیمَانًا وَ هُمْ یَسْتَبْشِرُونَ [توبه/۱۲۴] و چون سورهاى نازل شود برخى از آنها (از منافقان به عنوان استهزا) گویند: این سوره بر ایمان کدام یک از شما افزود؟ (بگو) اما کسانى که ایمان آوردهاند بر ایمان آنها افزود و آنها (از دریافت تحفه نو آسمانى) شادمانى مىکنند.»
آداب گوش دادن به قرآن
وَإِذَا قُرِىءَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُواْ لَهُ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ : و چون قرآن خوانده شود بدان گوش فرا دهید و خاموش باشید، باشد که مشمول رحمت شوید.( الأعراف : ۲۰۴)
در مورد واژه «أَنْصِتُوا» گفته اند که از ماده «اِنْصات» به معنى سکوت توأم با گوش فرا دادن است.
این آیه چنان چه از ظاهرش استفاده می شود، کلی است یعنی هرگاه قرآن تلاوت شود، باید انسان سکوت کند و به آن گوش بدهد تا حقایق و نصایحش را درک نماید و از آن بهره گیرد.
برخی از راویان اهل سنت و برخی مفسران شیعی نیز، سکوت را مخصوص نماز می دانند و روایت هایی در شان نزول آیه نقل می کنند که ضرورت سکوت کردن و گوش دادن به قرآن در هنگام برپایی نماز را می رساند، ولی از ظاهر آیه چنین ویژگی برنمی آید، گو این که در مجمع البیان از امام صادق علیه السلام روایتی نقل کرده است که کلی بودن این امر ارشادی را میرساند. آن حضرت چنین می فرماید:
«یَجِبُ الاِنْصاتُ لِلْقُرْآنِ فِى الصَّلوةِوَ فِى غَیْرِها وَ اِذْا قُرِءَ عِنْدَکَ الْقُرْآنُ وَجَبَ عَلَیْکَ الاِنْصاتُ وَ الاِسْتِماعُ: «واجب است در نماز و غیر نماز به هنگام شنیدن قرآن سکوت و استماع کرد و هنگامى که نزد تو قرآن خوانده شود، سکوت کردن و گوش فرا دادن لازم است».( تفسیر «برهان»، جلد ۲، صفحه ۵۷)
به هر حال آنچه مسلم است باید مسلمانان در هنگام شنیدن آیات قرآن، هم به احترام کلام خدا و هم برای شنیدن و استفاده کردن و احکام الهی را در زندگی خود پیاده کردن و از نصایح قرآن بهره بردن، سکوت کنند و پیام خدا را با گوش جان بشنوند که هیچ سخنی شیرین تر و دلرباتر و زیباتر و مفیدتر و مقدس تر و ارزشمندتر و شیواتر و موثر از سخن خدا نیست.
امام زین العابدین و امام صادق علیهما السلام: هر کس یک حرف از کتاب خداوند عزّ وجلّ را بدون آن که بخواند، گوش کند، خداوند براى او یک نیکى مىنویسد و یک بدى را از او مىزداید و او را یک درجه بالا مىبرد.
ثواب شنیدن قرآن
پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله: سوگند به آن که جانم در دست اوست، شنیدن یک آیه از کتاب خدا، اجرش بیشتر از صدقه دادن به اندازه صُبَیر (۱) است.
-پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله: قارى قرآن و شنونده، پاداش یکسان دارند.
-پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله: هر کس به یک آیه از کتاب خداوند متعال گوش دهد ، برایش ثوابى دو چندان نوشته مىشود.
-پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله: خداوند، از شنونده قرآن، بلاى دنیا را دور مىکند و از قارى قرآن، بلاى آخرت را.
-پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله: هر کس قرآن را بشنود، خداوند به ازاى هر حرفى، یک حسنه براى او مىنویسد و در زمره کسانى که قرآن مىخوانند و [از درجات و پلّههاى بهشت ] بالا مىروند، محشور مىگردد.
- امام على علیه السلام: هر کس به یک آیه از قرآن گوش دهد، برایش بهتر از آن است که به اندازه ثَبیر (۲) به او طلا داده شود.
-امام زین العاسبدین و امام صادق علیهماالسلام: هر کس یک حرف از کتاب خداوند عزّوجلّ را بدون آن که بخواند، گوش کند ، خداوند براى او یک نیکى مىنویسد و یک بدى را از او مىزداید و او را یک درجه بالا مىبرد. (کتاب شناختنامه قرآن برپایه قرآن و حدیث ، ج۳ ، ص۲۸۷ )
پی نوشت ها:
۱٫صُبَیر: از بزرگترین کوههاى یمن .
۲٫ثَبیر: کوه معروفى در مکّه .