منگال بدستان سیستانی
تاریخ انتشار : شنبه ۲۷ ارديبهشت ۱۳۹۳ ساعت ۱۰:۰۶
وبلاگ شهریار زاهدان نوشت :
خردادماه درسیستان فصل برداشت محصولات استراتژیک است وهم اکنون که این مطلب رامی نویسم دراواخراردیبهشت قرارداریم
ومی خواهم تونلی به گذشته بزنم درخصوص دروگران سنتی وحق وحقوق عرفی آنها درماقبل 50 سال سیستان نکاتی را به رشته تحریر درآورم.
اگرچه درسیستان فعلی به یمن حضور آمریکائی ها درافغانستان وسیاستهای خصمانه افاغنه ازخرمن های معظم گذشته ودریاچه پرآب هامون خبری نیست.
اگرچه جریان آب در رودخانه هیرمندسالهاست خشکیده ویابی رمق شده است واگاهیم کم لطفی برادران افغانی به سد دوستی درمرز مشترک سه کشور ایران - ترکمنستان وافغانستان هم رسیده وآب برروی سد مذکور هم قطع گردیده است.
اما امید ماسیستانیها به لطف لایزال پروردگار فراوان بوده ومنتظر روزی هستیم که انواع مرغان مهاجر برروی دریاچه نیلگون هامون به پرواز درآیندو لب های خشکیده وترک خورده اراضی حاصلخیز سیستان ازرودخانه هیرمند سیراب شود.
تاباردیگر شاهد خرمن های عظیم محصولات استراتژیک با نوید احیای مجدد سیلوی گندم آسیا باشیم.
مَطلَع:
بدلیل دوربودن ازسیستان قادربه گذاشتن تصویر ازخوشه زارهاو خرمن های آن دیار نیستم لذاآنچه برای شما مینویسم از تصاویر ذهنی خودم است که رؤیت آن برای شما مقدورنیست واگر این مطالب کم وکاستی نیز دارد ناشی از زاویه دید وفن آوری دوربین ذهن حقیرمیباشد وازاین بابت پیشاپیش پوزش می خواهم.
دروگران سنتی:
درگذشته درروستاهای شهرستان هامون ازتوابع سیستان چند گروه "دروگر" کار درو کردن مزارع محصولات استراتژیک راانجام می دادند.
گروه اول:خانواده وشخص برزگری که مسؤلیت کاشت وبرداشت زمین را عهده دار بود.
گروه دوم: خانواده ویاشخص مالک زمین اگر تمایلی به این کار داشت.
گروه سوم: دروگران بومی هرروستا عمدتا جوانترها ، کم مشغله ترها ویافاقدین زمین که برای دریافت مزدشان دروگری می کردند.
گروه چهارم: دروگران مهاجر ازجمله صیادان ، مردم دوره گرد - کولیها ( چلی هاا) که بدلیل شغل خودشان که غیر کشاورزی بوده وفاقد زمین نیز بودنند ازفرصت درو استفاده کرده برای تامین نان سالشان درحد امکان دروگری کرده درقبال مزدشان خوشه(گندم) دریافت میکردند.
منگال:
یکی از ابزارهای بسیارقدیمی وسنتی سیستان که ازآن صرفا درامر دروکردن مزارع گندم وجو استفاده میشود "منگال" میباشد وشکل آن مثل داسهای علف زنی است بااین تفاوت که دایره منگال (داس)بسته تر وباید قبل از درو کاملا تیز وآماده شود.
حق وحقوق سنتی دروگرها:
آنچه مهم است درکار دروگری بوسیله نیروی انسانی ازقدیم الایام اصل برتوافق طرفین بوده وهست.
مثلا درحال حاضر عمدتا کاردروگری بانیروی انسانی درقبال مزد ریالی صورت میگیرد.
درگذشته نیز عرف حاکم بوده است وعرف هم منطقه به منطقه تفاوت داشته است درمنطقه شیب آب(شهرستان هامون) درقبال ده دسته درو، یک دسته متعلق به دروگر بوده ودرآخر هرروز کاری سهم خوشه اش را از صاحب گندم زار گرفته وبه محل مورد نظرش(خرمن شخصی) حمل می کرده است.
توضیح :
دروگران خوشه های دریافتی ازمحل کاردروگری را در پایان همان روز با ید شخصی شان می کوبیدند یادرمحلی جمع آوری ودرپایان فصل باشیوه های سنتی روز می کوبیدند ومراحل جمع آوری رامثل دیگران انجام میدادند.
دسته های گندم بعداز درو:
درعرف کار زراعت ودروگری سنتی هرده الی پانزده چنگ دروگر که پس از درو دریک نقطه بشکل منظم انباشته میشود یک دسته میگویند.
درمنطفه سیستان بدلیل باد خیز بودن وبمنظور بهم نخوردن نظم دسته های گندم وراحتی درهنگام جمع آوری وحمل آنها به سمت خرمن چند عدد کلوخ بزرگ روی هردسته گذاشته میشود.
خردادماه درسیستان فصل برداشت محصولات استراتژیک است وهم اکنون که این مطلب رامی نویسم دراواخراردیبهشت قرارداریم
ومی خواهم تونلی به گذشته بزنم درخصوص دروگران سنتی وحق وحقوق عرفی آنها درماقبل 50 سال سیستان نکاتی را به رشته تحریر درآورم.
اگرچه درسیستان فعلی به یمن حضور آمریکائی ها درافغانستان وسیاستهای خصمانه افاغنه ازخرمن های معظم گذشته ودریاچه پرآب هامون خبری نیست.
اگرچه جریان آب در رودخانه هیرمندسالهاست خشکیده ویابی رمق شده است واگاهیم کم لطفی برادران افغانی به سد دوستی درمرز مشترک سه کشور ایران - ترکمنستان وافغانستان هم رسیده وآب برروی سد مذکور هم قطع گردیده است.
اما امید ماسیستانیها به لطف لایزال پروردگار فراوان بوده ومنتظر روزی هستیم که انواع مرغان مهاجر برروی دریاچه نیلگون هامون به پرواز درآیندو لب های خشکیده وترک خورده اراضی حاصلخیز سیستان ازرودخانه هیرمند سیراب شود.
تاباردیگر شاهد خرمن های عظیم محصولات استراتژیک با نوید احیای مجدد سیلوی گندم آسیا باشیم.
مَطلَع:
بدلیل دوربودن ازسیستان قادربه گذاشتن تصویر ازخوشه زارهاو خرمن های آن دیار نیستم لذاآنچه برای شما مینویسم از تصاویر ذهنی خودم است که رؤیت آن برای شما مقدورنیست واگر این مطالب کم وکاستی نیز دارد ناشی از زاویه دید وفن آوری دوربین ذهن حقیرمیباشد وازاین بابت پیشاپیش پوزش می خواهم.
دروگران سنتی:
درگذشته درروستاهای شهرستان هامون ازتوابع سیستان چند گروه "دروگر" کار درو کردن مزارع محصولات استراتژیک راانجام می دادند.
گروه اول:خانواده وشخص برزگری که مسؤلیت کاشت وبرداشت زمین را عهده دار بود.
گروه دوم: خانواده ویاشخص مالک زمین اگر تمایلی به این کار داشت.
گروه سوم: دروگران بومی هرروستا عمدتا جوانترها ، کم مشغله ترها ویافاقدین زمین که برای دریافت مزدشان دروگری می کردند.
گروه چهارم: دروگران مهاجر ازجمله صیادان ، مردم دوره گرد - کولیها ( چلی هاا) که بدلیل شغل خودشان که غیر کشاورزی بوده وفاقد زمین نیز بودنند ازفرصت درو استفاده کرده برای تامین نان سالشان درحد امکان دروگری کرده درقبال مزدشان خوشه(گندم) دریافت میکردند.
منگال:
یکی از ابزارهای بسیارقدیمی وسنتی سیستان که ازآن صرفا درامر دروکردن مزارع گندم وجو استفاده میشود "منگال" میباشد وشکل آن مثل داسهای علف زنی است بااین تفاوت که دایره منگال (داس)بسته تر وباید قبل از درو کاملا تیز وآماده شود.
حق وحقوق سنتی دروگرها:
آنچه مهم است درکار دروگری بوسیله نیروی انسانی ازقدیم الایام اصل برتوافق طرفین بوده وهست.
مثلا درحال حاضر عمدتا کاردروگری بانیروی انسانی درقبال مزد ریالی صورت میگیرد.
درگذشته نیز عرف حاکم بوده است وعرف هم منطقه به منطقه تفاوت داشته است درمنطقه شیب آب(شهرستان هامون) درقبال ده دسته درو، یک دسته متعلق به دروگر بوده ودرآخر هرروز کاری سهم خوشه اش را از صاحب گندم زار گرفته وبه محل مورد نظرش(خرمن شخصی) حمل می کرده است.
توضیح :
دروگران خوشه های دریافتی ازمحل کاردروگری را در پایان همان روز با ید شخصی شان می کوبیدند یادرمحلی جمع آوری ودرپایان فصل باشیوه های سنتی روز می کوبیدند ومراحل جمع آوری رامثل دیگران انجام میدادند.
دسته های گندم بعداز درو:
درعرف کار زراعت ودروگری سنتی هرده الی پانزده چنگ دروگر که پس از درو دریک نقطه بشکل منظم انباشته میشود یک دسته میگویند.
درمنطفه سیستان بدلیل باد خیز بودن وبمنظور بهم نخوردن نظم دسته های گندم وراحتی درهنگام جمع آوری وحمل آنها به سمت خرمن چند عدد کلوخ بزرگ روی هردسته گذاشته میشود.
