تاریخ انتشار : چهارشنبه ۱۶ مهر ۱۳۹۳ ساعت ۱۰:۳۷

وبلاگ گاهنامه هنر ومبارزه نوشت :

کوبا تصمیم دارد 165 پزشک و گروه دیگری از کارمندان بخش بهداشت را به سیرالئون اعزام کند که اکنون در تهدید ویروس ابولا به سر می برد.

به گزارش سازمان ملل متحد، اپیدمی ابولا از نوع زئیر، تب همراه با خونریزی در حال حاضر بخشی از آفریقای مرکزی به ویژه سیرالئون را تهدید کرده و به وخیم ترین بحران بهداشتی در دوران معاصر دامن زده است. ظرف چند هفته، ویروس به سرعت پراکنده شده و سرایت همگانی آن غیر قابل کنترل بنظر می رسد. واقعیت این است که بحران ابولا «طولانی ترین، وخیم تریم و پیچیده ترین» است که از تاریخ کشف بیماری در سال 1976 هرگز مشاهده نشده. قابلیت سرایت آن بسیار بالا بوده، و ویروس از طریق تماس با خون و مایعاتی که از بدن تراوش می کند منتقل می گردد. بیش از 5000 مورد به ثبت رسیده و بیش از 2400 نفر تا کنون جانشان را از دست داده اند. سازمان بهداشت جهانی به شکل فوری برای جامعۀ بین الملل فراخوان صادر کرده تا به کمک مردم آفریقا که به حال خود رها شده اند بشتابد (1)

کوبا فوراً به درخواست سازمان ملل متحد و سازمان بهداشت جهانی پاسخ گفت. هاوانا اعلام کرد که 165 پزشک حرفه ای را به طی اکتبر 2014 به سیرالئون خواهد فرستاد، که نسبت به گینه و لیبرایا بیش از همه مورد تهدید ویروس بوده است. مأموریت دست کم شش ماه به طول خواهد انجامید و گروه پزشکی از مجرب ترین بوده که پیش از این در مأموریت های بشردوستانه در آفریقاخدمت کرده اند. باید دانست که این گروه، مهمترین گروه پزشکی است که به منطقۀ آلوده فرستاده می شود(2).

مارگارت چان Margaret Chan، مدیر سازمان بهداشت جهانی از حرکت کوبا قدردانی کرد و گفت : برای مقابله با این نوع بحران بشری «آنچه را که ما بدان نیازمندیم، تیم پزشکی ورزیده است. مهمترین مسئله برای اجتناب از سرایت ابولا، افراد ورزیده و متخصص است که به دقت آموزش دیده باشند». سازمان بهداشت جهانی یادآور شد که « کوبا بخاطر قابلیت بالا در آموزش پزشکی و پرستاری در جهان شهرت خاصی دارد. و علاوه برای کوبا بخاطر همبستگی و یاری های سخاوتمندانه اش در رابطه با کشورهای در حال توسعه نیز شناخته شده است(3) ».

مارگارت چان کشورهای دیگر و به ویژه پیشرفته ترین آنها را نیز تشویق کرد تا برای ابرازهمبستگی با آفریقا از الگوی کوبا پیروی کنند : « کوبا نمونه است [...] مهمترین گروه پزشکی پرستاری و متخصص امور کنترل امراض مسری در آفریقا [...] امیدوارم اعلام همبستگی کوبا کشورهای دیگر را برای کمک به آنها تشویق کند (4)». بان کی مون دبیر اوّل سازمان ملل متحد طی بیانیه ای از کوبا بحاطر واکنشی که نشان داده است اظهار قدردانی کرد: «دبیر اوّل به گرمی اعلامیۀ دولت کوبا را تبریک می گوید (5).

علم (Science) مهمترین مجلۀ پزشکی در جهان به نوبت خود پاسخ کوبا را تبریک گفت : «مهمترین گروه پزشکی که تا امروز برای کنترل اپیدمی اعزام شده است. بی گمان تأثیر معنی داری برای سیرالئون خواهد داشت (6)». تا پیش از اطلاعیۀ کوبا، به گزارش سازمان بهداشت جهانی، حضور پزشکی بین المللی در آفریقای غربی به 170 نفر محدود بوده است. در نتیجه کمک های کوبا به تنهائی معادل تمام کشورهای دیگر است.

روبرتو مورالس اوجدا Roberto Morales Ojeda، وزیر بهداشت کوبا دربارۀ دلایلی که انگیزۀ دولت هاوانا را تشکیل می دهد، اظهار داشت :

«دولت کوبا، به همان گونه که طی 55 سال انقلاب عمل کرده است، بر آن بوده تا در تلاش های جهانی به همکاری و در همآهنگی با سازمان بهداشت جهانی با وضعیت های اضطراری و دراماتیک مقابله کند. از آغاز کوبا تصمیم گرفت که با قطع نظر از این وجود ویروس ابولا، بریگادهای پزشکی اش را در آفریقا حفظ کند و به ویژه در سیرالئون و گینه کوناکری، و البته با توافق قبلی و ابراز همبستگی و بشردوستانه ای که از خصوصیات مردم و دولت ما می باشد(8)».

کوبا همیشه همبستگی بین المللی را به عنوان ستون بنیادی سیاست خارجی اش انتخاب کرده است. بر این اساس، از سال 1960 پیش از آن که به گسترش خدمات بهداشتی و پزشکی بپردازد و در حالی که 3000 نفر از پزشکانش را از 6000 پزشکی که روی جزیره وجود داشت از دست داده بود (یعنی آن سه هزار پزشکی که به دلیل پیروزی انقلاب در سال 1959 به ایالات متحده مهاجرت کرده بودند)، در واقعۀ زلزله در شیلی به کمک آنها شتافت. سال 1963، دولت هاوانا نخستین بریگاد پزشکی خود را که متشکل از 55 پزشک حرفه ای بود برای کمک به دولت تازۀ تأسیس و مستقل الجزایر برای مقابله با بحران بهداشتی وخیمی که روی داده بود به این کشور اعزام کرد.

از این تاریخ به بعد، کوبا همبستگی خود را در عرصۀ جهانی گسترش داد، به ویژه در آمریکای لاتین، آفریقا و آسیا. در سال 1998 پس از تند باد جرج و میچ که کارائیب و آمریکای مرکزی را در هم کوبید، فیدل کاسترو برنامۀ کاملی برای پاسخگوئی به نیازهای بهداشتی در شرایط اضطراری را بنیانگذاری کرد. به یمن همین برنامه، 25288 حرفه ای در زمینۀ بهداشتی به شکل داوطلبانه و رایگان در 32 کشور خدمت کردند (9).

علاوه بر این، کوبا چندین نسل پزشک از سراسر جهان را آموزش داده است. در مجموع جزیرۀ کوبا 38920 حرفه ای در زمینۀ بهداشتی از 121 کشور از آمریکای لاتین، آفریقا و آسیا را به ویژه در مدرسۀ لاتین و آمریکائی پزشکی(ELAM) آموزش داده که در سال 1999 بنیانگذاری شده است. علاوه بر آموزش پزشکان در مدرسۀ لاتین و آمریکائی پزشکی در کوبا ( با 10000 فارغ التحصیل در سال)، هاوانا در آموزش 29580 دانشجو در رشتۀ پزشکی در 10 کشور در جهان شرکت دارد(10).

عملیات معجزه، سال 2004 توسط کوبا و ونزوئلا راه اندازی شد که عبارت است از درمان آن دسته از مردم جهان سوّم که به بیماری آب مروارید و دیگر بیماری های مرتبط به چشم مبتلا هستند. این عملیات مشترک نشان بارزی از سیاست همبستگی هاوانا می باشد. از این تاریخ تا کنون نزدیک به 3 میلیون نفر از 35 کشور معالجه شده اند که 40000 نفر از آنها در آفریقا زندگی می کردند(11).

پس از تندباد کاترینا که نیواورلئان را در سپتامبر 2005 در هم کوبید، کوبا «هیئت بین المللی پزشکی تخصصی را برای مأموریت مقابله با مصیبت طبیعی و اپیدمی» متشکل از 10000 پزشک را با وجود اختلافات تاریخی با ایالات متحده برای اعزام آماده کرد ولی واشنگتن این کمک را نپذیرفت. با این گروه، کوبا 39 بریگاد پزشک بین المللی ایجاد کرد که در 23 کشور فعالیت داشته اند(12).

در آفریقا، از سال 1963، نزدیک به 77000 پزشک و دیگر همکاران آنها در بخش بهداشت در کوبا خدمات خود را در 39 کشور عرضه کرده اند. در حال حاضر بیش از 4000 حرفه ای در بخش بهداشت که نیمی از آنها پزشک هستند در 32 کشور آفریقا کار می کنند.

در مجموع، نزدیک 51000 حرفه ای در زمینۀ بهداشت که 25000 نفر از آنها پزشک بوده و 65% آنها نیز زن بوده اند در 66 کشور دنیا مأموریت انجام داده اند. از تاریخ پیروزی انقلاب، کوبا 600000 مأموریت بهداشتی را با شرکت 326000 حرفه ای در 158 کشور دنیا به انجام رسانده است.

کوبا همبستگی با مردم جهان را به اصل بنیادی سیاست خارجی خود تبدیل کرده است. در نتیجه، با وجود مشکلات خاص هرکشور جهان سومی، کوبا 6 تن دارو برای غزه فرستاد (14). و این نمونه ای است بین نمونه های دیگر. فیدل کاسترو در این مورد می گوید : « این اصل اجتناب ناپذیر انقلاب است. این همان چیزی است که ما انترناسیونالیسم می نامیم، زیرا ما بر این باور هستیم که تمام مردم جهان با یکدیگر برادر هستند و میهن پس از بشریت در مرتبۀ دوم واقع شده است (15) ».

هاوانا به جهانیان نشان داده است که با وجود محدودیت منابع، و تحریم اقتصادی از سوی ایالات متحده که کشور را در تنگنا قرار داده است، کوبا با یک پزشک برای هر 137 نفر مجهزترین کشور دنیا از دیدگاه بهداشتی می باشد. کوبا نشان داده است که می توان از همبستگی به عنوان بردار نزدیکی و دوستی بین ملت ها استفاده کرد