وبلاگ
آنلاین خلیل نوشت : دهها كتاب و اثر گرانبها از امام خمينى در مباحث اخلاقى، عرفانى، فقهى، اصولى، فلسفى، سياسى و اجتماعى بر جاى مانده كه بسيارى از آنها تا كنون منتشر شده است. متأسفانه تعدادى از رسالهها و تأليفات نفيس امام در جريان جابهجايى از منازل استيجارى و در جريان چندين مرحله يورش مأمورين ساواك شاه به منزل و كتابخانه ايشان مفقود گرديده است.
امام خمينى خطى خوش داشت و در نوشتن كتابهايش به قواعد نگارش قديم و نظم در نوشتن و خلاصهنويسى و پرهيز از تطويل پايبند بود. نثر شيوا و به كارگيرى صنايع ادبى و ابداعات تركيبى دلنشين در پيامهاى سياسى و دينى امام، خود پايهگذار تحولى در ادبيات مذهبى و سياسى ايران شده و هم اكنون اثر واژگان و تركيبهاى اختصاصى كه امام به كار مىبرد در متون جديد ادب فارسى و حتى در عرف محاورات مردم ايران مشهود است. برخى از تأليفات امام به تناسب موضوع تخصصى آنها( در فقه و اصول و عرفان) از ابتدا به زبان عربى نوشته شده و برخى نيز فارسى مىباشند.
امام خمينى علاوه بر تأليفات علمى، تعدادى از رسالههاى علمى انديشمندان- كه نسخههاى منحصر به فرد داشته و هنوز چاپ نشده بودند- را با خطى زيبا بازنويسى و استنساخ كرده است. بعضى از تأليفات امام خمينى با ديد و قلمى كاملًا تخصصى نوشته شده و فهم مطالب آنها بدون استفاده از شرح و تفسير اساتيد اهل فن مقدور نيست و برخى نيز به زبان سادهتر نوشته شدهاند. كتابهايى كه اخيراً از سوى مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى تجديد چاپ شدهاند، از لحاظ مقدمه، پاورقيهاى توضيحى و مجموعه فهرستهاى راهنما و دقت در صحت متن و ارائه تصوير نمونهاى از صفحات نسخه خطى كتاب، بر چاپهاى قبلى مزيت دارند.
ضمناً در چند سال اخير برخى از آثار امام براى اوّلين بار توسط همين مؤسسه منتشر شدهاند و هنوز آثار چاپ نشدهاى از امام وجود دارد كه پس از تنظيم پانوشتهها و توضيحات و فهارس منتشر خواهند شد.
در اينجا فهرست اسامى آثار و تأليفات امام خمينى را بر حسب سير تاريخ نگارش مرور مىكنيم. طبعاً معرفى هر يك از اين آثار، نيازمند تحقيقى مبسوط و جداگانه است كه تا كنون در همين رابطه مقالات و كتابهايى چند نوشته شده است.( 209)
شرح دعاء السحر:
امام خمينى اين كتاب را كه حاوى نكات عميق عرفانى، فلسفى و كلامى است با تكيه بر آيات قرآن و روايات اهل بيت- عليهم السلام- در شرح دعاى مباهله معروف به دعاى سحر، در سال 1347 هجرى قمرى( 1307 شمسى) و به زبان عربى نوشتهاند. اين كتاب توسط آقاى سيد احمد فهرى ترجمه و چندين نوبت چاپ شده است.
اين اثر به زبان عربى از طرف مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى به طبع رسيده است.
التعليقة على الفوائد الرضويه:
در اين اثر عرفانى، امام خمينى آراى خويش را به صورت حاشيه بر كتاب شرح فوائد الرضويه مرحوم قاضى سعيد قمى نگاشته است.
اين اثر از طرف مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر شده است.
شرح حديث جنود عقل و جهل:
اثرى است گرانسنگ در علم اخلاق از امام خمينى. آراى كلامى، اخلاقى و عرفانى حضرت امام در اين كتاب وضوح بيشترى يافته و همچون كتاب شرح چهل حديث ايشان، اقشار بيشترى مىتوانند از آن بهره گيرند. اين اثر از طرف مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى به طبع رسيده است.
مصباح الهداية الى الخلافة و الولاية:
اين كتاب يكى از عميقترين و درخشانترين آثار عرفان اسلامى در دوره متأخر است كه امام خمينى تأليف آن را در سال 1349 هجرى قمرى( 1309 شمسى) در سن 28 سالگى به پايان رسانيده است.
اين اثر از طرف مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى در 315 صفحه شامل متن كتاب، همراه با مقدمهاى مبسوط و شرح گونه از استاد جلال الدين آشتيانى به طبع رسيده است.
تعليقات على شرح الفصوص الحكم و مصباح الانس:
كتاب فصوص الحكم تأليف شيخ اكبر محيى الدين عربى از عرفاى نامدار جهان اسلام است كه شروح زيادى بر آن نوشته شده و شرح قيصرى بر اين كتاب از بهترين شرحها شناخته شده است.
امام خمينى در سال 1355 هجرى قمرى( 1315 شمسى) تعليقه خود را( به زبان عربى) بر شرح فصوص الحكم قيصرى به اتمام رسانيده است كه خود گوياى تسلط نويسنده بر آراى اساطين عرفان، نظير شيخ اكبر، قونوى، ملا عبد الرزاق كاشانى، فرغانى، عراقى و قيصرى است.
حاشيه بر مصباح الانس:
كتاب مصباح الانس بين المعقول و المشهود، شرحى است از محمد بن حمزة بن محمد فنارى بر كتاب مفتاح الغيب، اثر ابو المعالى محمد بن اسحاق قونوى، از شاگردان نامدار محيى الدين عربى
كه در عرفان نظرى نوشته شده است.
امام خمينى آرا و نقد علمى خويش را به صورت حاشيه بر بيش از يك سوم كتاب مذكور در سال 1355 هجرى قمرى( 1315 شمسى) نوشتهاند.
دو حاشيه فوق الذكر( بر شرح فصوص و مصباح الانس) تحت نام« تعليقات على شرح فصوص الحكم و مصباح الانس» با تصحيحات و تعليقات به همراه چندين نامه عرفانى- اخلاقى از حضرت امام به مناسبت يكصدمين سالگرد تولد حضرت امام( س) از طرف مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر شده است.
شرح چهل حديث:
«اربعين حديث» يا« شرح چهل حديث»، يكى از آثار گرانبهاى اخلاقى و عرفانى امام خمينى است كه در سال 1358 هجرى قمرى( 1318 شمسى) به زبان فارسى نوشته شده است. در اين اثر، چهل حديث از روايات پيشوايان دين از كتاب شريف اصول كافى( 34 حديث اوّل- غير از حديث 11- در مسائل اخلاقى و 6 حديث آخر در مسائل اعتقادى) به وجهى مبسوط و با بيانى شيوا و اثرگذار شرح شدهاند.
اين اثر از طرف مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى، در 900 صفحه منتشر شده است.
شرح حديث بيست و هشتم از كتاب شريف شرح چهل حديث تأليف امام خمينى به عنوان ضميمه در انتهاى رساله لقاء اللَّه، تأليف آيت الله حاج ميرزا جواد ملكى( ره) توسط مؤسسه انتشارات فيض كاشانى، تهران، چاپ چهارم، 1370 ه. ش. به چاپ رسيده است.
سر الصلاة: معراج السالكين و صلاة العارفين
كتابى است سنگين و عرفانى به زبان فارسى در بيان اسرار معنوى و عرفانى نماز كه در سال 1358 هجرى قمرى( 1318 شمسى) به قلم امام خمينى تحرير شده است. تسلط امام بر عرفان نظرى و پيمودن مقامات عرفان عملى را مىتوان از مباحث عميق اين كتاب و آثار قبلىشان دريافت.
اين اثر از طرف مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى در سال 1369 ه. ش، در 266 صفحه، مشتمل بر مقدمهاى از آيت الله جوادى آملى، متن كتاب، فهرستهاى راهنما، تصوير كامل نسخه خطى منتشر شده است.
آداب الصلاة- آداب نماز:
تأليف اين كتاب در سال 1361 هجرى قمرى( 1321 شمسى)، و پس از نگارش كتاب سر الصلاة بوده است. امام خمينى در ابتداى كتاب نوشتهاند:« پيش از اين رسالهاى فراهم آوردم ... و چون آن را با حال عامه تناسبى
نيست در نظر گرفتم كه شطرى از آداب قلبيه اين معراج روحانى را در سلك تحرير درآورم».( 210)
آداب الصلاة، شرحى است مبسوط بر آداب و اسرار معنوى نماز، و سرشار از نكات اخلاقى و عرفانى( به زبان فارسى).
اين اثر از طرف مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى در سال 1372 ه. ش، در 836 صفحه، شامل مقدمه، متن كتاب، فهرستها و تصوير كامل نسخه خطى؛ و چاپ ديگر آن در 421 صفحه بدون نسخه خطى به طبع رسيده است.
تقريرات فلسفه امام خمينى قدس سره:
حضرت امام سالها در قم كتاب گرانقدر« اسفار اربعه»، تأليف فيلسوف شهير صدر المتألّهين را تدريس كرده و بر مباحثى از آن، حاشيه نوشتهاند كه متأسفانه نسخه آن هنوز به دست نيامده است. اين كتاب منتخبى از آراى فلسفى حضرت امام از تقريرات دروس فلسفه ايشان است كه توسط مرحوم آيت الله سيد عبد الغنى اردبيلى نوشته شده و در اختيار مؤسسه تنظيم و نشر آثار حضرت امام خمينى( س) قرار گرفت و در تاريخ 1381 در سه جلد به چاپ رسيده است.
كشف اسرار:
كتاب فوق كه اثرى است سياسى، عقيدتى و اجتماعى در سال 1323 هجرى شمسى( 1364 هجرى قمرى)، يعنى دو سال پس از عزل رضا خان از سلطنت نوشته شده است. امام خمينى در اين اثر به شبهات و تبليغات ضد دينى و ضد روحانى جزوه« اسرار هزار ساله» يك وهابىگرا پاسخ گفته و به استناد حقايق تاريخى و ضمن طرح و نقد آراى فلاسفه يونان قديم، فلاسفه اسلام و فلاسفه معاصر غرب، بر حقانيت تشيع و نقش سازنده روحانيت اسلام تأكيد ورزيده است. در همين كتاب، انديشه حكومت اسلامى و ولايت فقيه در عصر غيبت مطرح شده است و به تفصيل سياستهاى ضد ملى و لائيك رضا خان و همفكران او در ممالك اسلامى( در آن زمان) افشا شدهاند.
انوار الهداية فى التعليقة على الكفاية( 2 جلد):
اثرى است به زبان عربى در مباحث عقلى علم اصول فقه كه امام خمينى آن را در قالب حاشيه بر مباحث مذكور از كتاب كفاية الاصول آيت الله العظمى آخوند خراسانى( ره) در سال 1368 هجرى قمرى( 1328 شمسى) تأليف نموده است. اين اثر نفيس و همچنين كتاب مناهج الوصول و رسالههاى مستقل امام خمينى در مسائل اصولى تا حدود زيادى آرا و مكتب اصولى امام خمينى را معرفى مىنمايد.
اين كتاب در سال 1372 شمسى، براى نخستين بار در دو مجلد از سوى انتشارات مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر شده است.
بدايع الدرر فى قاعدة نفى الضرر:
رسالهاى است تحقيقى، اجتهادى به زبان عربى در بحث« قاعده لا ضرر» كه از قواعد مهم فقهى است. امام خمينى اين رساله را در غره جمادى الاولى سال 1368 هجرى قمرى( اسفند 1328 شمسى) تأليف نموده است. اين رساله به همراه تعدادى ديگر از رسالههاى اصولى امام در مجموعهاى تحت نام الرسائل در سال 1385 هجرى قمرى( 1344 شمسى) در قم به چاپ رسيده است و مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى آن را به صورت يك اثر مستقل همراه با تعليقات و فهرستها منتشر ساخته است.
الاستصحاب:
رسالهاى است مبسوط و اجتهادى به زبان عربى در مبحث« استصحاب» از مباحث بسيار مهم علم اصول فقه كه امام خمينى در سال 1370 هجرى قمرى( 1330 شمسى) تأليف آن را به پايان رسانيده است. اين اثر با
توضيحات و تحقيقات جديد و نهايى علمى، تحت عنوانى مستقل و با امتيازاتى چند نسبت به چاپهاى پيشين، از سوى مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر شده است.
رساله التعادل و الترجيح:
تاريخ تأليف اين رساله به قلم مؤلف گرامى آن، حضرت امام خمينى در سال 1370 هجرى قمرى( 1330 شمسى) است. تعادل و ترجيح از مباحث تكميلى علم اصول فقه است كه در آن از معيارهاى انتخاب دليل در مقام تعارض ادلّه بحث مىشود.
اين رساله در سال 1385 هجرى قمرى در قم در مجموعه الرسائل به چاپ رسيده است.
اين رساله از سوى مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى به چاپ رسيده است.
الاجتهاد و التقليد:
بحث اجتهاد و تقليد نيز از مباحث تكميلى و مهم علم اصول فقه است. حضرت امام خمينى در اين رساله اجتهادى آراى خود را مستدلًا ارائه نموده است. تاريخ تأليف آن، 1370 هجرى قمرى( 1330 شمسى) است. اين اثر در سال 1376 ه. ش. از سوى مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى به چاپ رسيده است.
مناهج الوصول الى علم الاصول( 2 جلد):
اثرى است تحقيقى و اجتهادى( به زبان عربى) از امام خمينى در مباحث الفاظ علم اصول فقه كه پس از سال 1370 هجرى قمرى( 1330 شمسى) تأليف يافته و براى نخستين بار در سال 1372 ه. ش. در دو مجلد همراه با تعليقات و فهرستهاى راهنما و مقدمهاى از آيت الله فاضل لنكرانى از طرف مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى به چاپ رسيده است.
الطلب و الاراده:
اثرى است اصولى، فلسفى و عرفانى از امام خمينى كه در سال 1371 هجرى قمرى( 1331 شمسى) به زبان عربى نوشته شده است. اين اثر از طرف مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى در سال 1379 به چاپ رسيده است.
الرسائل العشره:
مجموعه ده رساله فقهى و اجتهادى از امام خمينى است كه به زبان عربى نوشته شدهاند. و به مناسبت صدمين سالروز تولد امام خمينى از طرف مؤسسه منتشر شده است.
برخى از رسالههاى اين مجموعه عبارتند از:
التقيه
-رسالهاى است فقهى و اجتهادى از امام خمينى در مبحث« تقيه» كه در سال 1372 هجرى قمرى( 1332 شمسى) به زبان عربى نوشته شده و در آن ثابت شده است كه فلسفه وجوب تقيه براى حفظ دين است نه محو دين.
رسالة فى قاعدة من ملك-
رسالهاى است اجتهادى از امام خمينى در قاعده فقهى موسوم به« قاعده من ملك» كه نويسنده كتاب آثار الحجّه( منتشر شده در سال 1373 هجرى قمرى 1333 شمسى) از آن ياد كرده است.
رسالة فى تعيين الفجر فى اللّيالي المقمره
-رسالهاى است فقهى و استدلالى در بيان چگونگى تعيين طلوع فجر در« ليالى مقمره»، كه تحت همين نام در سال 1367 هجرى شمسى در قم به چاپ رسيده است.
فروع علم اجمالى-
اين رساله فقهى كه در ضمن تدريس همين بحث، نگاشته شده است، به بحث درباره شكهاى واقع در نماز مىپردازد.
موضوع علم اصول
-اين رساله كوتاه به بحث پيرامون انديشه اختصاصى امام راحل درباره موضوع علم و موضوع علم اصول مىپردازد.
تنزيل العلل التشريعية على التكوينية
-اين رساله كوتاه به بحث و نقد پيرامون نظريه آيت الله العظمى حاج شيخ عبد الكريم حائرى يزدى مىپردازد.
تقريرات مسائل مستحدثه-
اين رساله توسط يكى از شاگردان حضرت امام نگارش شده است و به بحثى كه امام در فرصت كوتاهى به مسائل مستحدثه پرداختهاند، اختصاص دارد.
كتاب الطهارة( 4 جلد):
اثرى است مشتمل بر مباحث مربوط به« طهارت» از ابواب فقه كه به شيوه فقه استدلالى و اجتهادى در چهار مجلد در فاصله سالهاى 1373 تا 1377 هجرى قمرى( 1333- 1337 شمسى) به قلم امام خمينى و به زبان عربى تأليف گرديده و دو جلد آن در سال 1367 هجرى قمرى در قم، و دو جلد ديگر در سال 1389 ه. ق. در نجف اشرف- جمعاً در 1202 صفحه- به چاپ رسيده است. اين اثر از طرف مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى به مناسبت يكصدمين سالگرد تولد امام خمينى منتشر شده است.
العروة الوثقى مع تعاليق:
حاشيه امام خمينى است بر تمام مسائل كتاب« العروة الوثقى»، اثر مشهور آيت الله العظمى سيد محمد كاظم طباطبايى يزدى. اين حاشيه كه در سال 1375 هجرى قمرى( 1335 شمسى) تأليف گرديده، شامل فتاواى فقهى امام
خمينى در ابواب مختلف فقه مىباشد كه هم به صورت مستقل و هم به ضميمه العروة الوثقى مكرراً به چاپ رسيده است.
متن العروة و تعليقات امام با تصحيحات كامل به مناسبت صدمين سالگرد امام خمينى توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر شده است.
مكاسب محرّمه( 2 جلد):
اثرى است اجتهادى در فقه استدلالى در موضوع انواع كسبهاى حرام و مسائل پيرامون آن، تأليف امام خمينى كه در فاصله سالهاى 1377 تا 1380 هجرى قمرى( 1337- 1340 شمسى) به زبان عربى نوشته شده و در سال 1381 هجرى قمرى در دو مجلد- جمعاً 612 صفحه- به چاپ رسيده است. در اين كتاب بحثهاى جالبى درباره حكم موسيقى، غنا، نقاشى و مجسمهسازى مطرح گرديده است.
وسيلة النجاة مع تعاليق:
حاشيهاى است از امام خمينى، حاوى فتاواى فقهى ايشان كه به صورت حاشيه بر كتاب وسيلة النجاة( رساله عمليه) آيت الله العظمى سيد ابو الحسن اصفهانى نوشته شده است.
متن وسيلة النجاة و تعليقات امام با تصحيحات كامل به مناسبت صدمين سالگرد تولد امام خمينى توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر شده است.
رساله نجاة العباد:
اين رساله كه حاوى فتاواى امام خمينى در احكام فقهى به زبان فارسى مىباشد، در دو جلد نوشته شده و مجموعاً توسط مؤسسه تصحيح، و به مناسبت صدمين سالگرد تولد امام خمينى توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر شده است.
حاشيه بر رساله ارث:
حاشيهاى است از امام خمينى، حاوى فتاواى فقهى ايشان در احكام ارث كه به صورت حاشيهاى بر رساله ارث مرحوم حاج ملا هاشم خراسانى، صاحب كتاب منتخب التواريخ، نوشته شده است و همراه با اصل رساله مذكور- به فارسى- در قم به چاپ رسيده است. اين رساله با ويرايش و طبع كامل به مناسبت صدمين سالگرد تولد امام خمينى توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر شده است.
لمحات الاصول:
حضرت امام در اين اثر، دروس اصول آيت الله بروجردى( ره) را به قلم خويش و به زبان عربى تقرير نموده است. تحقيق و چاپ اين اثر براى نخستين بار از طرف مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى به مناسبت صدمين سالگرد تولد امام منتشر شده است.
رساله توضيح المسائل:
حاوى فتاواى امام خمينى در ابواب مختلف فقه، و به زبان فارسى است كه به عنوان رساله عمليه ايشان مورد استفاده و مراجعه مقلدين امام مىباشد و ميليونها نسخه از آن تا كنون به صورت رساله عمليه كامل و يا منتخب و يا به صورت موضوعى از سوى مؤسسات انتشاراتى مختلف، قبل و بعد از پيروزى انقلاب اسلامى چاپ و منتشر شده است.
توضيح المسائل با پاورقى استفتائات، توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى به مناسبت صدمين سالگرد تولد امام خمينى منتشر شده است.
مناسك حج:
مجموعه فتاواى امام خمينى در زمينه اعمال حج مىباشد. اين اثر از طرف مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر شده است.
تحرير الوسيله( 2 جلد):
حاوى فتاواى امام خمينى به زبان عربى است كه امام خمينى آن را در دوران تبعيد در تركيه( 1343- 1344 شمسى) نوشتهاند. اين كتاب براى نخستين بار در دو مجلد- 1309 صفحه- در نجف اشرف دو بار به چاپ رسيد و از آن پس در نجف، بيروت و ايران بارها تجديد چاپ شده است.
از آنجا كه فتاواى حضرت امام در تجديد چاپ اين كتاب درج شده است، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى اقدام به تصحيح كامل و درج كليه فتاواى حضرت امام در پاورقى آن نموده كه به مناسبت صدمين سالگرد تولد امام خمينى منتشر شده است.
كتاب البيع( 5 جلد):
اثرى است گرانبها از امام خمينى در فقه استدلالى در ابواب مختلف مربوط به بيع و تجارت، كه در فاصله سالهاى 1380 تا 1396 هجرى قمرى( 1340- 1355 شمسى) عمدتاً در نجف اشرف نوشته
شده و نخستين چاپ آن نيز در نجف در پنج مجلد، جمعاً 2371 صفحه انجام يافته است.
اين كتاب با تحقيقات كامل و نهايى در هفت مجلد توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى به مناسبت صدمين سالگرد تولد امام خمينى منتشر شده است.
تقريرات دروس امام خمينى:
علاوه بر تأليفات امام خمينى در مباحث علم فقه و اصول، تقريرات متعددى از دروس آن حضرت نيز بوسيله شاگردان ايشان نوشته شده است كه تعدادى از آنها تا كنون چاپ گرديده است؛( 211) و عناوين متعدد ديگرى نيز از اين تقريرات در اختيار مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى( دفتر نمايندگى قم) قرار دارد كه منتشر خواهند شد.
جواهر الاصول( 4 جلد)، تنقيح الاصول( 4 جلد)، البيع( قديرى)، تهذيب الاصول( 3 جلد)، معتمد الاصول( 2 جلد)، الطهارة( لنكرانى).
كتاب الخلل فى الصلاة:
اثرى است حاوى آراى اجتهادى و استدلالى امام خمينى به زبان عربى در مبحث مربوط به احكام فقهى خلل نماز، كه در آخرين سالهاى اقامت امام در نجف اشرف نوشته شده است. اين كتاب با ويرايش و تصحيحات و تعليقات كامل، توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى به مناسبت صدمين سالگرد تولد امام خمينى منتشر شده است.
حكومت اسلامى يا ولايت فقيه:
اين كتاب كه قبل و بعد از پيروزى انقلاب اسلامى بارها به زبان عربى و فارسى تجديد چاپ شده است، حاوى آراى اجتهادى امام خمينى درباره حكومت اسلامى، جدايىناپذير بودن دين و سياست، و ولايت فقيه در زمان غيبت مىباشد كه به صورت سلسله درسهايى از امام خمينى در نجف اشرف
در سال 1348 هجرى شمسى تدريس، و سپس چاپ و منتشر گرديده است. اولين چاپ اين كتاب همراه با مقدمه، توضيحات و فهرستهاى راهنما در سال 1372 توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر شده است.
جهاد اكبر يا مبارزه با نفس:
متن پياده پيادهشده درسهاى امام خمينى درباره اهميت و لزوم تهذيب نفس مىباشد كه در نجف اشرف ايراد شده است. اين رساله كه در عين اختصار نكات اخلاقى و تربيتى و سياسى فراوانى را مشتمل است، قبلًا به صورت ضميمه كتاب ولايت فقيه بارها به چاپ رسيده است. اولين چاپ اين كتاب در سال 1372، همراه با مقدمه و توضيحات از سوى انتشارات مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر گرديده است.
تفسير سوره حمد:
تفسيرى است عرفانى از فاتحة الكتاب( سوره مباركه حمد) كه حضرت امام خمينى آن را در ضمن چند جلسه سخنرانى در سال 1358 ارائه نموده است و به صورت كتابى تحت همين نام از سوى مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر گرديده است.
استفتائات:
مجموعهاى از فتاواى امام خمينى در پاسخ به سؤالات شرعى مردم در ابواب مختلف فقه و بخصوص در مسائل مستحدثه است كه تا كنون دو مجلد آن از سوى انتشارات جامعه مدرسين حوزه علميه قم( 1366 و 1372 ه. ش.) به چاپ رسيده است.
ديوان شعر:
امام خمينى از دوران جوانى، اشعارى عرفانى و بعضاً سياسى و اجتماعى سروده است كه متأسفانه بخش اعظم اشعار قديم آن حضرت، در جريان جا به جاييها و يورش مأمورين ساواك به منزل و كتابخانه ايشان و ديگر علل مفقود گرديده است. ايشان پس از پيروزى انقلاب اسلامى سرودههايى در قالب غزل، رباعى، دوبيتى و ... داشتهاند.
مجموعه سرودههاى اخير آن حضرت به همراه تعدادى از اشعار قديمى كه بر جاى مانده بود، در كتابى تحت عنوان« ديوان امام» منتشر شده است. پيش از آن، تعدادى از سرودههاى امام در آثارى به نام« سبوى عشق»،« محرم راز»،« باده عشق» و« نقطه عطف» انتشار يافته بود.
در مقدمه ديوان، اطلاعات جامعى درباره چگونگى سرايش و سبك اشعار امام و تاريخچه آن ارائه شده است. همچنين مشخصات فنى و ادبى اشعار نيز در بخش ضميمه ديوان معرفى شدهاند. اين اثر در 445 صفحه و در مجموعهاى نفيس براى نخستين بار در سال 1372، از سوى مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر گرديده و بارها تجديد چاپ شده است.
ضمناً كتابى تحقيقى پيرامون شرح اصطلاحات عرفانى اشعار امام تحت نام فرهنگ ديوان امام نيز از سوى همين مؤسسه منتشر گرديده است.
نامههاى عرفانى:
امام خمينى نامههايى حاوى تذكرات اخلاقى و نكات عرفانى و تربيتى خطاب به منسوبين خويش نوشتهاند كه نمونههايى از آنها در كتابهايى همچون:« محرم راز»،« ره عشق» و« نقطه عطف» از انتشارات مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى و« جلوههاى رحمانى» از انتشارات بنياد شهيد انقلاب اسلامى به چاپ رسيدهاند.
صحيفه امام:
مجموعه 22 جلدى گرانقدر« صحيفه امام» مشتمل بر بيانات، پيامها، مصاحبهها، احكام، اجازات شرعى و نامهها، كاملترين و جامعترين اثرى است كه در رابطه با حضرت امام به چاپ رسيده است. ويژگيهاى آن در مقدمه جلد يكم به تفصيل توسط نگارنده اين كتاب تشريح گرديده و اين مجموعه گرانسنگ تا كنون سه نوبت از سوى مؤسسه تنظيم و نشر آثار حضرت امام تجديد چاپ شده است. همچنين نرمافزار )DC(صحيفه امام شامل مجموعه 22 جلدى به همراه عكس، فيلم و اشعار آن حضرت با قابليتهاى متعدد از سوى مؤسسه مذكور تهيه و در دسترس محققان و عاشقان آن بزرگوار قرار گرفته است.
وصيتنامه سياسى الهى:
جاودانهترين پيام امام خمينى خطاب به نسل حاضر و نسلهاى آينده است كه در آن، امام خمينى ضمن بيان عقايد حقّه خويش، اهم آرا، تذكرات خود را درباره مسائل سياسى و اجتماعى جوامع اسلامى و جامعه انسانى در قالب تحليلهاى مستند و تذكرات خيرخواهانه نوشتهاند. اين اثر تا كنون در ميليونها نسخه از سوى ناشرين، ارگانها و نهادهاى انقلابى و پيروان آن حضرت، چاپ و منتشر شده و به زبانهاى مختلف نيز ترجمه گرديده است.
اين اثر كه بارها از سوى مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر شده است كه علاوه بر متن كامل وصيتنامه و تصوير كامل نسخه خطى آن، توضيحاتى درباره تاريخچه تدوين وصيتنامه و سيرى در مطالب آن همراه با دستهبندى موضوعى مطالب و فهرستهاى راهنما تحت عنوان« نگرش موضوعى بر وصيتنامه سياسى- الهى» به چاپ رسيده است. همچنين متن وصيتنامه در صحيفه امام جلد 21، صفحه 393 درج شده است.
پاورقيها:
(1)- اى پيامبر! ما به تو« كوثر»( خير كثير) بخشيديم ... و اين دشمن توست كه نسلش مقطوع( و ريشهاش از تاريخ بريده) است.( كوثر / 1- 3)( 2)- صحيفه امام؛ ج 5، ص 354.
( 3)- ديوان امام؛ ص 74.
( 4)- صحيفه امام؛ ج 12، ص 374.
( 5)- همان؛ ج 11، ص 12- 13.
( 6)- همان؛ ص 259.
( 7)- امام خمينى در سخنرانيهاى خويش اشاره دارند كه بعضى از جلسات مجلس شوراى ملى در عصر رضا خان را از نزديك ديده و جريان چگونگى جبههبنديهاى سياسى آن روز و مخالفتهاى مجاهد بزرگ آيت الله مدرس با رضا خان را در صحن مجلس مشاهده كرده است.
( 8)- ن. ك. به: پهلوى، محمد رضا؛ مأموريت براى وطنم؛ چ 3، شركت سهامى كتابهاى جيبى، 1350، ص 88- 89.
( 9)- ن. ك. به: كوثر ... شرح وقايع انقلاب اسلامى؛ ج 3، ص 69.
( 10)- ديوان امام؛ چ 43، ص 317.
( 11)-بسم اللَّه الرحمن الرحيم.قال اللَّه تعالى:قُلْ انَّما اعِظُكُم بِواحِدَةٍ أنْ تَقُومُوا لِلّهِ مَثنى وَ فُرادى.خداى تعالى در اين كلام شريف، از سرمنزل تاريك طبيعت تا منتهاى سير انسانيت را بيان كرده، و بهترين موعظههايى است كه خداى عالم از ميانه تمام مواعظ انتخاب فرموده و اين يك كلمه را پيشنهاد بشر فرموده. اين كلمه تنها راه اصلاح دو جهان است. قيام براى خداست كه ابراهيم خليل الرحمن را به منزل خلّت رسانده و از جلوههاى گوناگون عالم طبيعت رهانده.
خليلآسا درِ علم اليقين زن نداى«لا احبّ الآفلين»زن قيام للَّه است كه موسى كليم را با يك عصا به فرعونيان چيره كرد و تمام تخت و تاج آنها را به باد فنا داد و نيز او را به ميقات محبوب رساند و به مقام صَعْق و صَحْو كشاند. قيام براى خداست كه خاتم النبيين- صلى اللَّه عليه و آله- را يك تنه بر تمام عادات و عقايد جاهليت غلبه داد و بتها را از خانه خدا برانداخت و به جاى آن توحيد و تقوا را گذاشت و نيز آن ذات مقدس را به مقام قابَ قوسيْن أو أدنى رساند.
خودخواهى و ترك قيام براى خدا ما را به اين روزگار سياه رسانده و همه جهانيان را بر ما چيره كرده و كشورهاى اسلامى را زير نفوذ ديگران درآورده. قيام براى منافع شخصى است كه روح وحدت و برادرى را در ملت اسلامى خفه كرده. قيام براى نفس است كه بيش از ده ميليون جمعيت شيعه را به طورى از هم متفرق و جدا كرده كه طعمه مشتى شهوتپرست پشت ميزنشين شدند. قيام براى شخص است كه يك نفر مازندرانى بيسواد را بر يك گروه چندين ميليونى چيره مىكند كه حَرْث و نسل آنها را دستخوش شهوات خود كند. قيام براى نفع شخصى است كه الآن هم چند نفر كودك خيابانگرد را در تمام كشور بر اموال و نفوس و اعراض مسلمانان حكومت داده. قيام براى نفس اماره است كه مدارس علم و دانش را تسليم مشتى كودك ساده كرده و مراكز علم قرآن را مركز فحشا كرده. قيام براى خود است كه موقوفات مدارس و محافل دينى را به رايگان تسليم مشتى هرزهگرد بيشرف كرده و نَفَس از هيچ كس درنمىآيد. قيام براى نفس است كه چادر عفت را از سر زنهاى عفيف مسلمان برداشت و الآن هم اين امر خلاف دين و قانون در مملكت جارى است و كسى بر عليه آن سخنى نمىگويد. قيام براى نفعهاى شخصى است كه روزنامهها كه كالاى پخش فساد اخلاق است، امروز هم همان نقشهها را كه از مغز خشك رضا خان بيشرف تراوش كرده، تعقيب مىكنند و در ميان توده پخش مىكنند. قيام براى خود است كه مجال به بعضى از اين وكلاى قاچاق داده كه در پارلمان بر عليه دين و روحانيت هر چه مىخواهد بگويد و كسى نفس نكشد.
هان اى روحانيين اسلامى! اى علماى ربانى! اى دانشمندان ديندار! اى گويندگان آيين دوست! اى دينداران خداخواه! اى خداخواهان حقپرست! اى حقپرستان شرافتمند! اى شرافتمندان وطنخواه! اى وطنخواهان با ناموس! موعظت خداى جهان را بخوانيد و يگانه راه اصلاحى را كه پيشنهاد فرموده بپذيريد و ترك نفعهاى شخصى كرده تا به همه سعادتهاى دو جهان نايل شويد و با زندگانى شرافتمندانه دو عالم دست در آغوش شويد.انّ للَّه فى ايّام دهركم نفحاتٌ ألا فتعرّضوا لها؛امروز روزى است كه نسيم روحانى الهى وزيدن گرفته و براى قيام اصلاحى بهترين روز است، اگر مجال را از دست بدهيد و قيام براى خدا نكنيد و مراسم دينى را عودت ندهيد، فرداست كه مشتى هرزهگرد شهوتران بر شما چيره شوند و تمام آيين و شرف شما را دستخوش اغراض باطله خود كنند. امروز شماها در پيشگاه خداى عالم چه عذرى داريد؟ همه ديديد كتابهاى يك نفر تبريزى بىسر و پا را كه تمام آيين شماها را دستخوش ناسزا كرد و در مركز تشيع به امام صادق و امام غايب- روحى له الفداء- آن همه جسارتها كرد و هيچ كلمه از شماها صادر نشد. امروز چه عذرى در محكمه خدا داريد؟ اين چه ضعف و بيچارگى است كه شماها را فرا گرفته؟ اى آقاى محترم كه اين صفحات را جمعآورى نموديد و به نظر علماى بلاد و گويندگان رسانديد! خوب است يك كتابى هم فراهم آوريد كه جمع تفرقه آنان را كند و همه آنان را در مقاصد اسلامى همراه كرده از همه امضا مىگرفتيد كه اگر در يك گوشه مملكت به دين جسارتى مىشد، همه يكدل و جهت از تمام كشور قيام مىكردند. خوب است ديندارى را دست كم از بهاييان ياد بگيريد كه اگر يك نفر آنها در يك ديه زندگى كند، از مراكز حساس آنها با او رابطه دارند و اگر جزئى تعدى به او شود براى او قيام كنند. شماها كه به حق مشروع خود قيام نكرديد، خيرهسران بىدين از جاى برخاستند و در هر گوشه زمزمه بىدينى را آغاز كردند و به همين زودى بر شما تفرقهزدهها چنان چيره شوند كه از زمان رضا خان روزگارتان سختتر شود.وَ مَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِهِ مُهاجِراً الَى اللَّهِ وَ رَسولِهِ ثُمَّ يُدرِكْهُ الْمَوتُ فَقَد وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ(11)- شهر جمادى الاولى 1363 سيد روح اللَّه خمينى( صحيفه امام؛ ج 1، ص 21- 23)( 12)- صحيفه امام؛ ج 1، ص 90.
( 13)- همان؛ ص 110.
( 14)- همان؛ ص 111.
( 15)- همان؛ ص 119- 121.
( 16)- راديو مسكو شب 16 خرداد، قيام ملى و اسلامى 15 خرداد را چنين مورد ارزيابى قرار داد:
عناصر ارتجاعى ايران كه از اصلاحات اين كشور مخصوصاً اصلاحات ارضى ناراضى هستند و افزايش حقوق اجتماعى و توسعه آزادى زنان ايران را باب ميل خود نمىبينند، امروز در تهران، قم و مشهد تظاهرات خيابانى برپا كردند. آشوب كه به وسيله عدهاى ايجاد شده، به قصد ضديت با اصلاحاتى بود كه از طرف حكومت ايران در دست
اجراست و يا برنامههاى آنها در دست تهيه است. رهبران و محركين اصلى آن برخى از رهبران مذهبى بودند و عناصر ارتجاعى، بازار را به آتش كشيدند، چند مغازه را مورد حمله قرار داده و غارت كردند، اتومبيلها و اتوبوسها را در هم شكستند و به چند اداره دولتى نيز حملهور شدند.
روزنامه ايزو وستيا، ارگان دولت شوروى در 17 خرداد 1342( 7 ژوئن) نوشت:
... در تهران و مشهد و قم و رى به تحريك عدهاى از روحانيون مرتجع مسلمان آشوب و بلوايى برپا شد.
آشوب طلبان براى مبارزه عليه اصلاحات ارضى دولت از ايام سوگوارى مرسومى ... استفاده نموده و عدهاى از جوانان متعصب عقبافتاده چند مغازه را ويران، و چند اتومبيل را واژگون كردند.
و مجله عصر جديد منتشره در شوروى نيز نوشت:
خمينى و دستيارانش مؤمنين را بر عليه دولت بر انگيخته، حقوق متساوى زنان را بهانه كردند و در اثر تبليغات آنان، اشخاصى كه از تعصب كور شدهاند به خيابان ريختند و به آشوب و بلوا دست زدند!. به نقل از: بررسى و تحليلى از نهضت امام خمينى؛ ج 1، ص 515.
( 17)- همان؛ ص 223.
( 18)- صحيفه امام؛ ج 1، ص 135- 137.
( 19)- در ذيل اين اعلاميه امضاى اسامى زير به چشم مىخورد:
مرتضى حسينى لنگرودى، احمد حسينى الزنجانى، محمد حسين طباطبايى، محمد موسوى يزدى، محمد رضا موسوى گلپايگانى، سيد كاظم شريعتمدارى، روح اللَّه موسوى خمينى، هاشم آملى، مرتضى حائرى. متن كامل اعلاميه همراه با توضيح چگونگى توافق علما بر امضاى آن در كتاب بررسى و تحليلى از نهضت امام خمينى؛ ج 1، ص 294- 302 درج شده است. متن اعلاميه در صحيفه امام ج 1، ص 145 درج شده است.
( 20)- صحيفه امام؛ ج 1، ص 154.
( 21)- همان؛ ص 213.
( 22)- همان؛ ص 179.
( 23)- جهاد اكبر؛ ص 11- 12.
( 24)- صحيفه امام؛ ج 1، ص 213- 214.
( 25)- همان؛ ص 183.
( 26)- همان؛ ص 196- 198.
( 27)- همان؛ ص 186- 187.
( 28)- همان؛ ص 245- 248.
( 29)- ظهور و سقوط سلطنت پهلوى؛ ج 1، ص 510.
( 30)- گفتگوهاى من با شاه: خاطرات محرمانه امير اسد اللَّه علم.
( 31)- نگاه كنيد به پاورقى 14 همين مقاله.
( 32)- صحيفه امام؛ ج 1، ص 272.
( 33)- همان؛ ص 268- 269.
( 34)- همان؛ ص 307- 308.
( 35)- همان؛ ص 300.
( 36)- همان؛ ص 303.
( 37)- همان؛ ص 262.
( 38)- كوثر: مجموعه سخنرانيهاى حضرت امام خمين( س)؛ ج 1، ص 169- 178.
( 39)- صحيفه امام؛ ج 1، ص 261.
( 40)- همان؛ ص 415- 420.
( 41)- همان؛ ص 420- 422.
( 42)- همان؛ ص 411.
( 43)- پاسخ به تاريخ؛ ص 362.
( 44)- همان؛ ص 367.
( 45)- مأموريت در تهران: خاطرات ژنرال هايزر.
( 46)- ن. ك. به: نفوذ امريكا در ايران؛ فصل مربوط به خريد اسلحه، به نقل از آمارهاى رسمى منتشره.
( 47)- ن. ك. به: مؤسسه مطالعات پژوهشهاى بازرگانى؛ اقتصاد ايران؛ ص 59.
( 48)- صحيفه امام؛ ج 2، ص 130.
( 49)- همان؛ ص 126- 127.
( 50)- بررسى و تحليلى از نهضت امام خمينى؛ ج 2، ص 232.
( 51)- صحيفه امام؛ ج 2، ص 199- 201.
( 52)- بررسى و تحليلى از نهضت امام خمينى؛ ج 2، ص 458؛ به نقل از روزنامه الجمهوريه؛ 1 / 8 / 1348 / 23 / 10 / 69( ش 588)، چاپ بغداد.
( 53)- صحيفه امام؛ ج 2، ص 277.
( 54)- همان؛ ص 277- 278.
( 55)- گروه جزنى و احمدزاده.
( 56)- تعداد اعضاى سازمان مجاهدين خلق در اواخر سال 1348، يعنى چهار سال پس از تشكيل رسمى آن، تنها حدود پنجاه نفر بودند. ن. ك. به: تحليلى بر سازمان مجاهدين خلق ايران؛ ص 36.
( 57)- امت واحده، توحيدى بدر، توحيدى صف، فلاح، فلق، منصورون، موحّدين. نگاه كنيد به: تاريخچه گروههاى تشكيلدهنده سازمان مجاهدين انقلاب اسلامى.
( 58)- ن. ك. به: در شناخت حزب قاعدين زمان؛ قم: نشر دانش اسلامى.
( 59)- اين جانب نمىتوانم در اين حال احساسات و عواطف خود را نسبت به اين شخصيت عزيز ابراز كنم. آنچه بايد عرض كنم درباره او آن است كه او خدمتهاى ارزشمندى به اسلام و علم نمود و موجب تأسف بسيار است كه دست خيانتكار، اين درخت ثمربخش را از حوزههاى علمى و اسلامى گرفت و همگان را از ثمرات ارجمند آن، محروم نمود. مطهرى فرزندى عزيز براى من و پشتوانهاى محكم براى حوزههاى دينى و علمى و خدمتگزارى سودمند براى ملت و كشور بود. خدايش رحمت كند و در جوار خدمتگزاران بزرگ اسلام جايگزين فرمايد.
اكنون شنيده مىشود كه مخالفين اسلام و گروههاى ضد انقلاب درصدد هستند كه با تبليغات اسلامشكن خود دست جوانان عزيز دانشگاهى ما را از استفاده از كتب اين استاد فقيد كوتاه كنند. من به دانشجويان و طبقه روشنفكران متعهد توصيه مىكنم كه كتابهاى اين استاد عزيز را نگذارند با دسيسههاى غير اسلامى فراموش شود. صحيفه امام؛ ج 12، ص 187- 188( 60)- بررسى و تحليلى از نهضت امام خمينى؛ ج 3.
( 61)- صحيفه امام؛ ج 3، ص 7.
( 62)- همان؛ ص 7.
( 63)- همان؛ ص 71.
( 64)- همان جا.
( 65)- همان؛ ص 75.
( 66)- همان؛ ص 101.
( 67)- همان؛ ص 114.
( 68)- ن. ك. به: كوثر: مجموعه سخنرانيهاى حضرت امام خمينى( س)؛ ج 1، ص 273 و همچنين روزنامه كيهان 8 / 12 / 1357.
( 69)- صحيفه امام؛ ج 3، ص 209.
( 70)- همان؛ ص 210.
( 71)- سير وقايع نهضت از 19 دى ماه 1356 تا سرنگونى سلطنت شاه در 22 بهمن 1357 و همچنين مواضع و رهبرى امام خمينى در اين مدت را در كتاب كوثر: مجموعه سخنرانيهاى حضرت امام خمينى( س)؛ مجلدات اوّل تا سوم ببينيد.
( 72)- رعد / 11.
( 73)- شرح ماجرا را از زبان امام خمينى در بيانات ايشان خطاب به هيأت كويتى، مندرج در كتاب كوثر: مجموعه سخنرانيهاى حضرت امام خمينى( س)؛ ج 3، ص 532 بخوانيد.
( 74)- شرح چگونگى هجرت امام از نجف به مرز كويت و بازگشت به بغداد و هجرت به پاريس و وقايع اتفاق افتاده در اين مسير از زبان فرزند امام خمينى در كتاب كوثر: مجموعه سخنرانيهاى حضرت امام خمينى( س)؛ ج 1، ص 434 درج شده است.
( 75)- همان جا.
( 76)- قدرت و زندگى: خاطرات رئيس جمهور فرانسه؛ ترجمه محمود طلوعى؛ ص 102.
( 77)- رجوع كنيد به: صحيفه امام؛ ج 3، 4، 5، 6.
( 78)- پاسخ به تاريخ؛ ص 350- 364.
( 79)- ن. ك. به: قدرت و زندگى: خاطرات رئيس جمهور فرانسه؛( كنفرانس گوادلوپ) ترجمه محمود طلوعى.
( 80)- ن. ك. به: مأموريت در تهران: خاطرات ژنرال هايزر.
( 81)- مشروح ديدار و گفتگوى نمايندگان اعزامى كاخ اليزه با امام خمينى در نوفل لوشاتو را در كتاب كوثر: مجموعه سخنرانيهاى حضرت امام خمينى( س)؛ ج 2، ص 581 ببينيد. ضمناً امام خمينى در سخنان مورخ 6 / 12 / 1357 خود با هيأت كويتى به اين گفتگوها اشاره كرده است. ن. ك. به: همان مأخذ؛ ج 3، ص 545.
( 82)- صحيفه امام؛ ج 6، ص 16.
( 83)- همان؛ ص 54- 55.
( 84)- شرح حماسه بىنظير ملت ايران در روزهاى منتهى به 22 بهمن 1357 و چگونگى فروپاشى اركان سلطنت شاه و شكست كودتا را در كتاب كوثر: مجموعه سخنرانيهاى حضرت امام خمينى( س)؛ ج 3، صفحات 261 تا 351 ببينيد.
( 85)- ن. ك. به: سايروس ونس( وزير خارجه امريكا)، و زبيگنيو برژينسكى( مشاور امنيت ملى)؛ توطئه در ايران ترجمه محمود مشرقى، انتشارات هفته، 1362؛ سوليوان، ويليام؛ مأموريت در ايران ترجمه مشرقى، انتشارات هفته، 1361؛ مأموريت در تهران: خاطرات ژنرال هايزر؛ ترجمه حسين عادلى، نشر خدمات فرهنگى رسا، 1365؛ ژيسكاردستن، والرى؛ قدرت و زندگى ترجمه طلوعى، پيك ترجمه و نشر، 1368.
( 86)- ن. ك. به: كوزيچكين، ولاديمير؛( افسر سابق كا. گ. ب.)؛ كا. گ. ب. در ايران؛ ترجمه اسماعيل زند و دكتر ابو ترابيان، تهران: 1370؛ دانشجويان مسلمان پيرو خط امام( ترجمه و تنظيم)؛ اسناد لانه جاسوسى امريكا در ايران؛ تهران: مركز نشر اسناد لانه جاسوسى امريكا.
( 87)- تركيب اعضاى دولت موقت انقلاب كه اكثريت قريب به اتفاق آنان را اعضاى نهضت آزادى و جبهه ملى تشكيل مىدادند، بر خلاف حكم امام خمينى و ميثاق اوّليه بود. در اين باره به توضيحات مندرج در كتاب كوثر: مجموعه سخنرانيهاى حضرت امام خمينى( س)؛ ج 3، ص 359- 363 مراجعه كنيد.
( 88)- پس از اين ماجرا، كتابهاى زيادى در خارج منتشر شد كه برخى از آنها به فارسى نيز ترجمه شده است كه در لابهلاى آنها مىتوان به وقايع و اهداف پشت پرده و ميزان رسوايى كاخ سفيد پىبرد. ن. ك. به: جوليتوكيهزا؛ هدف: تهران؛ ترجمه سهرابى، نشر نو، 1362؛ جردن، هميلتون؛ بحران؛ نشر كتاب سرا، 1362؛ سالينجر؛ امريكا در بند نشر كتابسرا، 1362؛ ولز، تيم؛ 444 روز؛ ترجمه ابو ترابيان، نشر فرهنگى رجا، 1366.
( 89)- صحيفه امام؛ ج 12، ص 141.
( 90)- دنياپرستى، منشأ همه لغزشها و خطاهاست. روايتى است از امام جعفر صادق( ع) ن. ك. به: اصول كافى؛ كتاب ايمان و كفر،« باب حب الدنيا و الحرص عليها»، ح 1.
( 91)- همان؛ ج 14، ص 420.
( 92)- سرهنگ معزّى. سازمان مجاهدين خلق( منافقين) بعد از فرار در توجيه هواداران خود كه اكثر آنها را با شعارهاى انقلابى ضد امپرياليستى، و ادعاى پيشتازى در مبارزه مسلحانه با شاه فريب داده و جذب كرده بودند، دچار مشكلات جدى شده بود. غير از نجات سركرده آنان( مسعود رجوى) به كمك خلبان ساواكى و امين شاه، موارد بيشمار ديگرى نيز بود كه باعث مىشد تا جمع زيادى از اعضا و هواداران فريبخورده آنان دچار سرخوردگى، بريدگى، انشعاب و پشت كردن به سازمان شوند. از جمله اين موارد مىتوان از ائتلاف سياسى بنىصدر، غربگراى محافظه كار، با رجوى به ظاهر انقلابى و سوسياليست( در آن موقع) كه منجر به ازدواج ناپايدار دختر بنىصدر با او گرديد و همچنين پناه بردن اعضاى سازمان به كشورهاى اقمار امپرياليسم و گدايى كردن امكانات از امريكا و اروپا- و اخيراً اسرائيل- و عقد معاهده جاسوسى و مزدورى براى صدام در ازاى گرفتن پايگاه و سلاح از او، و همچنين رسوايى ازدواج سوم سازمانى رجوى با زن يكى از اعضاى سازمان، تحت نام« انقلاب ايدئولوژيك»! و نمونههاى فراوان ديگرى از اين قبيل نام برد.
( 93)- ترورهاى كور و بىهدف در كوچه و خيابانهاى ايران به وسيله عوامل« سازمان مجاهدين خلق» از زمانى وسعت يافت كه سركرده آنان طى سخنانى در پاريس به هواداران سازمان اعلام كرد:
در مرحله اوّل، نوبت سران سياسى بود. در مرحله دوم، دست و پاى اجرايى رژيم اهميت درجه اوّل دارد ... بايد نرخ رشد كار عمليات به جايى برسد كه ديگر پاسدارى،
كار سادهاى نباشد و به بهاى ارزانى ميسر نشود و بعينه ببينند كه بهايش گران است؛ آن وقت ديگر كسى جرأت پاسدارى به سرش نخواهد زد!!( ن. ك. به: رجوى، مسعود؛ جمعبندى يكساله؛ 30 خرداد 1361).
نتيجه اين گونه مواضع و رهنمودهاى تروريستى آن بود كه دهها زن و كودك و مرد بيگناه با عمليات كور منافقين به خاك و خون كشيده شدند. ترورها با برنامهريزى قبلى و بدون آنكه فرد مورد هجوم، هيچ گونه اطلاع و آمادگى براى دفاع و حفظ جان خود داشته باشد، صورت مىگرفت. قربانيان در بستر خواب و يا هنگام افطار روزه و يا در حال كسب و كار و يا تردد در مسير خانه و مسجد و نماز جمعه به رگبار بسته مىشدند و مهاجمين پس از اقدام به جنايت با موتورسيكلت يا اتومبيلى كه قبلًا به سرقت برده بودند، فرار مىكردند.
بخشى از اسناد و اعترافات تكاندهنده بسيارى از كسانى كه عاملان چنين جناياتى بوده و دستگير شدند، در مجموعه كتابهايى تحت عنوان كارنامه سياه: مناظره زندانيان اوين از انتشارات دادستانى انقلاب اسلامى تهران منتشر شده است.
جالب آنكه همان كشورى كه سازمان تروريستى مزبور از آنجا رسماً دستور چنين اقداماتى را صادر مىنمايد، سالهاست كه همسو با انگليس و امريكا، جمهورى اسلامى ايران را به حمايت از تروريسم متهم مىكند!( 94)- و ما هم نبايد توقع داشته باشيم كه اينها براى ما خوب بگويند، اگر خوب بگويند، معلوم مىشود ما خيانتكاريم! آن روزى كه من آن وقتها مىگفتم كه نمىفهمد اين دستگاه؛ براى سقوط من اين است كه آنها شروع كنند به تعريف كردن! آنها هر روز فحاشى مىكنند؛ اين غلط است. هر چه فحاشى بكنيد اين مردم مىگويند كه اين، مخالف اينهاست. اگر شروع كرده بودند به تعريف كردن، چه كردن و احترام كردن و اينها، ما كم كم تمام مىشد كارمان! اگر چنانچه امريكا از ما تعريف كند و روزنامههاى امريكا از ما تعريف كنند، آن وقت است كه بايد مردم بگويند اين چه است قضيه؟ يك قضيهاى است كه دارند تعريف مىكنند! البته بايد از ما تكذيب كنند، از شما هم بايد تكذيب كنند، و جمهورى اسلام را هم بايد تكذيب بكنند. صحيفه امام؛ ج 9، ص 527.
( 95)- بازگرداندن تجهيزات سرّى نظامى و جاسوسى امريكا در ايران و هواپيماهاى انحصارى پنتاگون و موشكهاى زمين به زمين و زمين به هوا كه در دشتهاى كويرى شرق ايران و مناطقى در شمال و شمال شرقى كشور در مجاورت مرزهاى شوروى( سابق) مستقر بودهاند، يكى از سه مأموريت اصلى ژنرال هايزر، معاونت فرماندهى سازمان ناتو بود كه به مدت دو ماه به ايران اعزام شده بود. ن. ك. به: مأموريت در تهران: خاطرات ژنرال هايزر؛ همچنين يزدى، ابراهيم( دكتر)؛ آخرين تلاشها در آخرين روزها؛ انتشارات قلم، 1363.
( 96)- چه بسيارند سپاهيانى اندك كه به اذن خدا بر سپاهى بزرگ چيره شدهاند و خداوند با صابران است؛( بقره / 249).
( 97)- صحيفه امام؛ ج 13، ص 221- 226.
( 98)- همان؛ ص 228- 229.
( 99)- همان؛ ص 230- 231، 233- 240.
( 100)- همان؛ ص 280- 281.
( 101)-و ان طائفتان من المؤمنين اقتتلوا فاصلحوا بينهما فان بغت احديهما على الاخرى فقاتلوا الّتى تبغى حتّى تفىء الى امر اللَّه(حجرات / 9).
( 102)- صحيفه امام؛ ج 21، ص 92.
( 103)- محمد / 7.
( 104)- حشر / 2.
( 105)- صحيفه امام؛ ج 21، ص 155- 159.
( 106)- همان؛ ص 363- 364.
( 107)- همان؛ ص 221.
( 108)- همان جا.
( 109)- همان؛ ص 263.
( 110)-جعل اللَّه الكعبة البيت الحرام قياماً للنّاس(مائده / 97)؛و اذان من اللَّه و رسوله الى النّاس يوم الحج الاكبر انّ اللَّه برىءٌ من المشركين(توبه / 3).
( 111)- صحيفه امام؛ ج 16، ص 251- 252.
( 112)- همان؛ ج 15، ص 404.
( 113)- همان؛ ج 21، ص 333- 335.
( 114)- شرح غمها و خون دلهاى امام خمينى در اين ماجرا و اسناد و نامههاى ردّ و بدل شده را در كتاب رنجنامه؛ به قلم فرزند امام خمينى؛ حجة الاسلام و المسلمين حاج سيد احمد خمينى و همچنين كتاب خاطرات سياسى؛ آيت الله محمدى رىشهرى ببينيد.
( 115)- صحيفه امام؛ ج 21، ص 350.
( 116)- همان؛ ص 285.
( 117)- همان؛ ص 326.
( 118)- همان جا.
( 119)- همان؛ ص 282.
( 120)- مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى تا كنون اين وصيتنامه را تحت نام آخرين پيام، همراه با توضيحات و فهرستها به بيش از ده زبان( از
آن جمله: عربى، اردو، انگليسى، فرانسه، آلمانى، روسى، تركى آذرى و ...) چاپ و منتشر نموده است. ضمناً متن فارسى آن نيز با دستهبندى موضوعى مطالب آن، در كتابى تحت نام نگرشى موضوعى بر وصيتنامه سياسى- الهى امام خمينى( س)؛ همراه با تصوير نسخه خطى كامل آن چاپ شده است.
( 121)- اسلام بالا مىرود و برترى مىيابد و چيزى بر آن برترى نخواهد يافت.
( 122)- خداوند هيچ راهى براى( سلطه) كافرين بر مؤمنين قرار نداده است( نساء / 141).
( 123)- آنچه كه در اين قسمت از مقاله ارائه شده است، جمعبندى خلاصهاى است از آرا، مواضع و رهنمودهاى امام خمينى در زمينه مسائلى كه در مقاله، مورد بحث قرار گرفتهاند.
معاونت پژوهشى مؤسسه تنظيم و نشر آثار حضرت امام خمينى( ره) كليه آراء و مواضع اعتقادى، سياسى و فرهنگى ايشان را گردآورى و منتشر كرده است. اين مجموعه كه عنوان كلى آن« تبيان» است، در هر مجلد، مواضع و رهنمودهاى آن حضرت را درباره موضوعى خاص بيان نموده است.
( 124)- صحيفه امام؛ ج 4، ص 338.
( 125)- همان؛ ج 5، ص 387- 388.
( 126)- همان؛ ج 4، ص 249.
( 127)- همان؛ ج 13، ص 461.
( 128)- همان؛ ص 149.
( 129)- همان؛ ج 17، ص 435.
( 130)- همان؛ ج 19، ص 284.
( 131)- همان؛ ج 1، ص 301.
( 132)- همان؛ ج 9، ص 425.
( 133)- همان؛ ج 5، ص 204.
( 134)- همان؛ ج 2، ص 438.
( 135)- همان؛ ج 13، ص 275.
( 136)- همان؛ ج 4، ص 508.
( 137)- همان؛ ج 7، ص 542.
( 138)- همان؛ ج 5، ص 187.
( 139)- همان؛ ج 6، ص 453.
( 140)- همان؛ ج 20، ص 196.
( 141)- همان؛ ج 21، ص 440.
( 142)- تعداد زيادى از تقريرات دروس حضرت امام، توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى گردآورى شده و در بخش تحقيقات مؤسسه( دفتر قم) موجود مىباشد كه بتدريج چاپ و منتشر خواهند شد.
( 143)- صحيفه امام؛ ج 21، ص 289.
( 144)- همان جا.
( 145)- همان جا.
( 146)- همان؛ ج 9، ص 425.
( 147)- ديدگاه