علامه طباطبایی(رحمه‌الله‌علیه) در تعربف استکبار می‌فرمایند:«مستکبر کسی‌ست که می‌خواهد به بزرگی دست یابد و در صدد است که بزرگی خود را به فعلیت برساند و به رخ دیگران بکشد».[1] اولین نمونه استكبار، در شیطان نمود یافت و او را به وادى كفر كشاند که قرآن کریم در این باره می‌فرماید: «قَالَ یَا إِبْلِیسُ مَا مَنَعَكَ أَن تَسْجُدَ لِمَا خَلَقْتُ بِیَدَیَّ أَسْتَكْبَرْتَ أَمْ كُنتَ مِنَ الْعَالِینَ[ص/75] اى ابلیس چه چیزی مانع تو شد كه براى چیزى كه به دستان قدرت خویش خلق كردم سجده کنی؟ آیا تكبر نمودى یا از [جمله] برترى جویانى؟».
مستکبران برای دست‌یابی به قدرت و تسلط بر دیگران از هر راه و شیوه‌ای استفاده می‌کنند که بسیاری از این شیوه‌ها، شیوه‌هایی‌ست که حیوانات و شیطان صفتان از آن استفاده می‌کنند. که به دو نمونه از آن اشاره می‌کنیم:
1.به بردگی گرفتن انسان‌ها به هر وسیله‌ای که ممکن باشد: مانند تطمیع به واسطه‌ی پول و دادن امتیازات و یا تهدید استفاده از زور و اعمال قدرت و... . امیرالمومنین در خطبه‌ی قاصعه، محکومیت بنی اسرائیل در چنگال فرعون و تسلط ستم‌گران فرعون را «بنده گرفتن» می‌خواند و می‌فرماید:«فراعنه، آنان را به بندگی گرفتن».[2]
2. به راه انداختن جنگ روانی و انداختن تفرقه در میان ملت‌ها: مستکبران برای آن‌که بتوانند بر مستضعفان جامعه تسلط پیدا کنند، سعی می‌کنند تا توان تفکر و قدرت تجریه و تحلیل مسائل را از آنان بگیرند و مردم را درگیر اختلافات داخلی و قبیله‌ای گردانند تا بدین واسطه بردگی خود و اتفاقاتی که در دنیا می‌افتد را فراموش کنند. همه‌ی این‌ها اعمالی‌ست که استکبار جهانی یعنی امریکا در دنیا انجام می‌دهد تا به وسیله آن بر دیگر کشورها و مردم مستضعف و مظلوم‌شان حکومت کند و تسلط یابد.
اما مردم فهیم و بصیر ایران با داشتن اعتقادات و باورهای استکبارستیز و الهام گرفتن از حضرت ابا عبدالله الحسین(علیه‌السلام) هرگزاجازه نداده و نخواهند داد که امریکا و دیگر کشورهای مستکبر، بر آنان تسلط یابند و در زیر یوغ آنان با ذلت و خواری زندگی کنند.
مردم عزیزمان نیز نباید فراموش کنند که استکبار با همین معتقدات دینی و مذهبی و روحیه استکبار ستیزی آنان مشکل دارد، و مباحث هسته‌ای و نظامی و مسائل حقوق بشر و .... بهانه‌ای بیش نیست تا بدین طریق، با اعمال فشارها و تحریم‌ها بتوانند مردم غیور و قدرت‌مندمان را به زانو درآورد، و با یاری خداوند متعال هرگز به مقصود خود نخواهد رسید.
بنابراین مبارزه با ظلم و ستم و نفی استکبار در فرهنگ اسلامی، یک وظیفه دینی و انسانی می‌باشد که ریشه آن در قرآن کریم و سیره پیشوایان است. خداوند متعال نیز این وعده را به تمام مومنان و مستضعفان عالم داده است که با مقاومت خود و داشتن این روحیه، بدون شک قدرت و حکومت عالم، از آن آنان خواهند بود و فرموده است: « وَنُرِیدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ[قصص/5] و خواستیم بر كسانى كه در آن سرزمین فرو دستشده بودند منت نهیم و آنان را پیشوایان [مردم] گردانیم و ایشان را وارث [زمین] كنیم». به امید تحقق این آیه شریفه و پیروزی مستضعفین بر مستکبرین.
______________________________________________
پی‌نوشت
[1].تفسیر المیزان، ج12، ص234.
[2].نهج‌البلاغه،خطبه192.
